Rok 2023 będzie pierwszym, w którym przedsiębiorcy będą rozliczali się z uwzględnieniem przepisów wprowadzonych w Polskim Ładzie oraz jego zmodyfikowanej po kilku miesiącach wersji, czyli Polskim Ładzie 2.0. Najistotniejsze zmiany to: obniżenie podstawowej stawki podatku dochodowego z 17 do 12 proc., podniesienie kwoty wolnej do 30 tys. zł, podwyższenie drugiego progu podatkowego do 120 tys. zł, a także brak możliwości odliczenia od dochodu składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Możliwość zmiany formy opodatkowania
Od 1 stycznia obowiązuje wspólny dla wszystkich podatników termin na złożenie deklaracji PIT za 2022 r. do 2 maja. Zmiana ta jest ważna przede wszystkim dla przedsiębiorców prowadzących działalność na ryczałcie, którzy do tej pory czas na złożenie zeznania PIT-28 mieli do końca lutego.
Obecny rok będzie wyjątkowy pod względem podatkowym także dla tych właścicieli firm, którzy w ubiegłym roku wybrali opodatkowanie swojej działalności gospodarczej podatkiem liniowym lub wspomnianym już ryczałtem. W drodze wyjątku – wynikającego ze zmiany wysokości pierwszego progu – będą oni mogli zmienić formę opodatkowania na zasady ogólne. Chcąc to zrobić, wystarczy, że do 2 maja 2023 r. zamiast zeznania PIT-36L lub PIT-28 złożą deklarację PIT-36.
– To jest swoisty fenomen polskiego systemu podatkowego, bo przecież nigdy nie było możliwości zmiany formy opodatkowania po zakończonym roku. Gdyby jednak mocniej się nad tym zastanowić, to byłoby to naprawdę korzystne rozwiązanie. Pod warunkiem że zostałoby wprowadzone na stałe i dotyczyło wszystkich podatników – przyznaje Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy w inFakcie.
Kolejna zmiana dotyczy przedsiębiorców opodatkowanych 19-procentowym podatkiem liniowym. Zgodnie z obowiązującymi przepisami mogą oni pomniejszyć podstawę opodatkowania o zapłaconą składkę zdrowotną. Jest to jednak możliwe tylko do określonego limitu, który w 2023 r. wynosi 10 200 zł (w 2022 r. było to 8700 zł).
ZUS będzie jeszcze wyższy
Sposób wyliczania wysokości składki zdrowotnej to jeden z tych elementów Polskiego Ładu, który dostarczał i wciąż dostarcza przedsiębiorcom najwięcej kłopotów. Przypomnijmy, że w przypadku osób rozliczających się na zasadach ogólnych składka zdrowotna wynosi 9 proc. dochodu, a na podatku liniowym – 4,9 proc. (w 2023 r. minimalna wysokość składki wzrosła do 314,10 zł). Na ryczałcie uzależniona jest z kolei od rocznego przychodu (obowiązują 3 progi podstawy wymiaru składki).
Składka zdrowotna stała się zatem kolejną zmienną, którą – obok stawki podatku oraz sposobu jego wyliczania – należy wziąć pod uwagę podczas wyboru formy opodatkowania. Pomóc w jej obliczeniu pozwala specjalny kalkulator działalności gospodarczej znajdujący się na stronie inFaktu.
Co ważne, do 22 maja 2023 r. przedsiębiorcy będą musieli złożyć w ZUS roczne rozlicznie składki zdrowotnej. W przypadku ryczałtowców może to oznaczać konieczność dopłaty. Osoby, które z kolei nadpłaciły składkę zdrowotną za 2022 r., będą zobowiązane przekazać ZUS numer konta bankowego, na który zostanie im zwrócona nadpłata. Należy jednak pamiętać, że mają na to jedynie czas do 31 maja.
Pozostając przy składkach na ubezpieczenie, w 2023 r. przedsiębiorcy znów będą płacili wyższy ZUS. Pełne składki od 1 stycznia do 31 grudnia wyniosą 1418,48 zł (bez składki zdrowotnej). W porównaniu do 2022 r. oznacza to miesięczny wzrost o 207,20 zł.
– To największa taka podwyżka w historii. Wyższe składki o 45,55 zł zapłacą również przedsiębiorcy rozliczający się na tzw. małym ZUS-ie – zaznacza Piotr Juszczyk.
Warto też podkreślić, że od tego roku wszyscy przedsiębiorcy, zarówno samozatrudnieni, jak i pracodawcy, muszą posiadać konto na PUE ZUS.
Nowe zasady wynajmu mieszkań
Jakie jeszcze nowości czekają przedsiębiorców w tym roku? Duże zmiany będą dotyczyły podatników, którzy osiągają przychody z prywatnego najmu mieszkania. Od 1 stycznia jego rozliczanie jest możliwe tylko ryczałtem. Zniknęła korzystna z perspektywy wielu osób możliwość rozliczania najmu na zasadach ogólnych. Od teraz od kwoty najmu prywatnego zapłacimy 8,5 proc. podatku, a w przypadku gdy przychody z tego tytułu przekroczą 100 tys. zł rocznie, zryczałtowana stawka wyniesie 12,5 proc.
– Pamiętajmy, że w przypadku ryczałtu całość naszego przychodu podlega opodatkowaniu, nie mamy możliwości odliczenia kosztów. Należy zatem zwrócić uwagę na umowy, które mamy podpisane z najemcami i sprawdzić, czy np. wysokość czynszu, a zatem naszego zarobku, nie jest połączona z mediami eksploatacyjnymi. Te pozycje powinny być wyraźnie rozdzielone, bo inaczej podatek będziemy musieli zapłacić od całej kwoty – podkreśla ekspert inFaktu.
Od nowego roku obowiązuje także zakaz amortyzacji lokali mieszkalnych. Jeszcze w 2022 r. możliwa była amortyzacja mieszkań kupionych do końca 2021 r. (2023 r. znosi możliwość amortyzacji także i tych mieszkań). Zakaz dotyczy zarówno osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej, jak i przedsiębiorców.
1,5 proc. podatku dla OPP
Osoby, które zdecydują się otworzyć działalność gospodarczą od 1 lutego 2023 r., będą zobowiązane podać swój adres mailowy do serwisu E-Doręczeń. Pisma urzędowe dla nowych przedsiębiorców będą od teraz dostarczane jedynie drogą elektroniczną (usługa stanie się powszechna dla wszystkich od 1 października 2026 r.). W 2023 r. przedsiębiorcy będą mogli także skorzystać z kilku nowych ulg, m.in. na sponsoring sportu, robotyzację, innowacyjność pracowników czy na prototyp.
Ponadto warto pamiętać, że Polski Ład wprowadził preferencję podatkową dla osób, które zdecydowały się wrócić z zagranicy i ponownie zamieszkać w Polsce. Ulga na powrót przysługuje przez cztery lata, a łączna wysokość przychodów, od których nie trzeba płacić podatku, wynosi łącznie 342 112 zł (85 528 zł w danym roku podatkowym). Ulga obejmuje przychody osiągnięte z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia oraz działalności gospodarczej. Można z niej skorzystać od początku roku, w którym dana osoba wróciła do Polski lub od roku następnego.
Od zeznań składanych za 2022 rok obowiązuje także ważna zmiana dotycząca przekazania części podatku na rzecz wybranej organizacji pożytku publicznego (OPP). Dotychczas w rocznym zeznaniu PIT mogliśmy przekazać wskazanemu podmiotowi 1 proc., teraz nasze wsparcie będzie wynosiło 1,5 proc. podatku.
Więcej o zmianach podatkowych, które weszły w życie od 2023 r., można przeczytać na stronie inFakt.
Materiał powstał przy współpracy z inFakt