Jak rozliczyć dochody zagraniczne w PIT?

Z polskim fiskusem muszą rozliczyć się osoby uzyskujące przychód od pracodawcy zagranicznego, mieszkające w kraju lub zagranicą, a także nierezydenci, którzy uzyskali w Polsce przychód.

Obowiązek rozliczenia dochodów zagranicznych w deklaracji PIT ciąży na polskich rezydentach podatkowych. Są to osoby, których centrum interesów osobistych lub gospodarczych znajduje się na terenie Polski albo ci, którzy w Polsce przebywają dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. Rezydenci mogą uzyskiwać przychody jednocześnie z instytucji krajowych, jak i zagranicznych.

W rozliczeniu PIT z pracy za granicą nie ma znaczenia źródło dochodu. Może to być stosunek pracy, umowa cywilnoprawna, sprzedaż praw autorskich, wynajem nieruchomości lub prowadzenie zagranicznej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Z urzędem skarbowym z dochodów uzyskanych w Polsce powinni rozliczyć się również nierezydenci. Jednak w ich przypadku wszelkie dochody pochodzące ze źródeł zagranicznych pozostają poza rozliczeniem z polskim fiskusem.

Mimo że według formularza PIT-37 rozliczane są przychody z tytułu stosunku pracy, stosunku służbowego czy umów cywilnoprawnych, dochody z innych krajów uzyskane na tych samych zasadach w rocznym rozliczeniu podatkowym powinny zostać ujęte w druku PIT-36.

Formularz PIT-36 zawiera dwie pozycje przeznaczone do rozliczenia zagranicznego dochodu. Pierwsza z nich to „Dochody osiągnięte za granicą, o które zwiększona jest podstawa obliczenia podatku do ustalenia stopy procentowej (przeliczone na złote)” zlokalizowana w części H druku. Tam należy umieścić kwotę wynagrodzenia w ujęciu rocznym.

Kurs przeliczenia na złotówki powinien odpowiadać kursowi NBP z dnia poprzedzającego dzień wypłacenia ostatniego dochodu. Druga pozycja to "Odliczony podatek", gdzie powinna pojawić się kwota podatku obliczona z uwzględnieniem ulg oraz metod uniknięcia podwójnego opodatkowania.

Inny druk PIT właściwy uzyskaniu dochodu zagranicznego to także PIT-36L, jeśli podatnik prowadzi poza Polską pozarolniczą działalność gospodarczą i rozlicza się według podatku liniowego. Jeśli podatnik w danym roku rozliczeniowym kupił, sprzedał lub wybudował nieruchomość za granicą, będzie musiał wypełnić formularz PIT-38. Natomiast gdy nabył lub zbył papiery wartościowe albo akcje spółek notowanych na giełdach w innych państwach, rozliczy się według druku PIT-39.

Wyżej wymienianym deklaracjom przy rozliczaniu dochodów z zagranicy powinien towarzyszyć załącznik PIT-ZG. Z obowiązku złożenia załącznika zwolnieni są obcokrajowcy zatrudnieni w Polsce i uzyskujący dochody w Polsce od polskiego pracodawcy, a także polscy rezydenci pracujący rzeczywiście za granicą, ale otrzymujący wynagrodzenie od polskiego pracodawcy, na przykład w ramach delegacji.

W takim przypadku sytuacja zmienia się, gdy w wypłacie środków pośredniczy firma zagraniczna (PIT-ZG obowiązuje). W PIT-ZG należy wpisać kwotę wynagrodzenia rocznego uzyskanego za granicą. Rubryka do tego przeznaczona znajduje się w części C.1 formularza, w kolumnie B.

Załącznik składa się odrębnie dla każdego państwa, z którego uzyskiwane były przychody. Co więcej, osoby rozliczające się wspólnie z małżonkiem, gdzie każdy z małżonków osiągał dochody w innym kraju, muszą wypełnić oddzielny PIT/ZG.

Między państwami często zawierane są umowy o uniknięciu podwójnego opodatkowania: w kraju, w którym osiągany jest dochód oraz w kraju rezydowania. Zanim nastąpi rozliczenie dochodów zagranicznych z urzędem skarbowym, warto zapoznać się z taką umową. Może okazać się, że w jednym z krajów będących stronami umowy pewne przychody nie ulegają opodatkowaniu.

Jeśli jednak podatki od dochodu zagranicznego się dublują, można skorzystać z metody wyłączenia z progresją. Oznacza to, że podatek w rozliczeniu z polskim fiskusem będzie odliczony tylko od przychodu uzyskanego w Polsce, ale liczyć się będzie przy ustalaniu stawki podatku. Ze zwolnienia z progresją skorzystać mogą podatnicy, którzy uzyskali dochody zarówno za granicą, jak i w kraju (rozliczane w skali podatkowej) lub chcą skorzystać ze złożenia deklaracji z małżonkiem albo jako samotny rodzic.

Jeśli kraj rezydowania nie zawarł odpowiedniej umowy z krajem zarobkowania, obowiązywać będzie metoda proporcjonalnego odliczenia. W ten sposób osoba, która osiągnęła dochód za granicą, odliczy od podatku należnego polskiemu fiskusowi kwotę podatku zapłaconego za granicą.

Metoda ma zastosowanie jedynie do wysokości podatku proporcjonalnego do dochodu osiągniętego w kraju zarobkowania. Wiąże się także z koniecznością złożenia zeznania podatkowego za dochód zagraniczny, nawet jeśli podatnik nie otrzymywał dodatkowego wynagrodzenia w Polsce.

Ulga abolicyjna służy do zmniejszania różnic między opisanymi systemami rozliczeń. Zgodnie z zasadami korzystania z ulgi określonymi w art. 27g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoba, która jest polskim rezydentem podatkowym i uzyskuje za granicą przychody:

• ze stosunku służbowego, pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy,
• z działalności wykonywanej osobiście lub pozarolniczej działalności gospodarczej,
• z praw majątkowych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, z wykonywanej poza terytorium Polski działalności artystycznej, literackiej, naukowej, oświatowej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów (przychodów) uzyskanych z tytułu korzystania z tych praw lub rozporządzania nimi, do których zastosowanie ma metoda odliczenia proporcjonalnego, ma prawo odliczyć od podatku dochodowego ulgę abolicyjną.

Ulga pozwala odliczyć od podatku kwotę stanowiącą różnicę między podatkiem obliczonym zgodnie z metodą odliczenia proporcjonalnego a kwotą podatku obliczanego za ten rok podatkowy przy zastosowaniu metody zwolnienia z progresji. Ponadto od rozliczenia PIT 2021 ulga abolicyjna jest limitowana i jej wysokość nie może przekroczyć 1 360 zł.

Zasady te jednak nie obowiązuję osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, zlecenie, zarządzanie lub kontrakt menadżerski, jeśli dochody te osiągane są z tytułu pracy lub usług wykonywanych poza terytorium lądowych państw. W takim przypadku wysokość ulgi pozostaje nielimitowana.