Tylko trzech na stu podatników przekracza drugi próg podatkowy, co oznacza, że zarabiają przynajmniej niecałe 8,4 tys. zł brutto miesięcznie - wynika z najnowszych danych Ministerstwa Finansów. Efektywnie płacą jednak przeszło dwa razy mniej niż obowiązująca dla II progu stawka 32 proc. Ponad 1,7 mln podatników nie wykazało w zeszłym roku żadnych dochodów.
Aktualizacja 16:42
Ministerstwo Finansów w czwartek opublikowało informację o rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych za 2015 rok.
Łączne dochody, do których przyznało się ponad 25 milionów polskich podatników, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne osiągnęły sumę 805 miliardów złotych brutto, podczas gdy rok wcześniej było to nieco ponad 760 mld zł. Średni dochód na głowę podatnika po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne to obecnie ponad 2,6 tys. zł miesięcznie (brutto), podczas gdy rok wcześniej było to 2,5 tys. zł.
Nie można zapominać, że istnieje duża grupa podatników, którzy nie wykazują żadnego dochodu. W zeszłym roku było ich ponad 1,7 mln, z czego zdecydowana większość to osoby, które nie wykazały żadnych przychodów, ale rozliczyły się razem z małżonkiem. Z kolei zerowy dochód lub stratę wykazało ok. 350 tys. podatników.
Obecnie trwa gorąca dyskusja na temat reformy systemu podatkowego po tym, gdy ze strony przedstawicieli obozu rządzącego padły zapowiedzi wprowadzenia tak zwanego podatku jednolitego. Prawdopodobnie oznaczałoby to podwyżkę podatku dla znacznej części lepiej zarabiających osób
Na razie obowiązuje w Polsce możliwość rozliczenia się na dwa sposoby. Zdecydowana większość (prawie 25 mln osób) rozliczyła się według skali podatkowej (18 lub 32 proc.), a kolejne pół miliona - w praktyce przedsiębiorców - wybrało podatek liniowy 19 proc.
Mniej niż 3 procent wyrabia jedną czwartą normy
Wśród podatników rozliczających się według skali podatkowej, 710 tys. osób "wpadło" w drugi próg podatkowy, czyli ponad 50 tys. osób więcej niż rok wcześniej. To jednak wciąż bardzo mały odsetek wszystkich osób rozliczających się według skali podatkowej - było ich 2,89 proc., podczas gdy w 2014 roku 2,7 proc.
Jednocześnie te niecałe 3 proc. osób rozliczających się w ten sposób zapewnia przeszło jedną czwartą całości wpływów z podatku w tej grupie. Osobom, które przekroczyły II próg podatkowy, został naliczony podatek należny wynoszący łącznie 15,2 mld zł, podczas gdy tym, którzy nie przekroczyli progu dochodu 85,5 tys. zł, naliczono 43,7 mld zł.
Źródło: MF
Według stawki 18 proc. rozliczane są dochody do sumy 85 528 zł, a dochody znajdujące się powyżej tej granicy są obciążone podatkiem 32 proc. To jednak tylko teoria, ponieważ z powodu różnego rodzaju odliczeń i np. możliwości wspólnego rozliczania się małżonków efektywne stawki podatków są znacznie niższe.
Średnia efektywna stawka podatkowa w wyniosła 8,51 proc. Dochody do kwoty 85 528 zł (łącznie 652 mld zł) były obciążone efektywną stawką podatku wynoszącą 7,35 proc., natomiast dochody w drugim progu (107 mld zł) były obciążone efektywną stawką 15,55 proc. Dane te nie uwzględniają odliczenia składek na ubezpieczenia społeczne.
Liniowcy zarabiają średnio 18 tys. zł miesięcznie
Z możliwości opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej (lub działów specjalnych produkcji rolnej) według liniowej stawki 19 proc. skorzystało 502 648* podatników, czyli o ponad 28 tys. więcej niż rok wcześniej.
Przeciętny roczny dochód "liniowców" wyniósł 220 024 zł (18 tys. miesięcznie), czyli był o prawie 15 tys. zł wyższy niż w 2014 r. Przeciętny podatek należny wyniósł 38 tys. zł, co oznacza, że osoby rozliczające się według stawki liniowej zapłaciły średnio na głowę prawie 16 razy więcej niż osoby rozliczające się według skali podatkowej. Łączny podatek należny w przypadku "liniowców" wyniósł 19,1 mld zł.
Warto jednak zaznaczyć, że tak wysokie przeciętne dochody (i w konsekwencji kwota należnego podatku) wynika z natury podatku liniowego. Ponieważ w przypadku tej formy opodatkowania nie ma żadnych ulg czy możliwości wspólnego rozliczania się z małżonkiem, próg opłacalności przejścia na liniowy wynosi blisko 100 tys. rocznych dochodów.
