Zmiany w VAT - ważne dla małych przedsiębiorców

. Chociaż proces legislacyjny nie jest jeszcze zakończony - już teraz warto zapoznać się ze zmianami, jakie być może wejdą w życie 1 października br.

Nowelizacja ustawy wprowadza dość korzystne zmiany dla tzw. małych podatników.

Oprócz zdefiniowania pojęcia: 'małego podatnika', nowela wprowadza metodę kasową rozliczeń podatku VAT, która pozwoli podatnikom na uzależnienie momentu powstania obowiązku podatkowego od wpływu zapłaty za zrealizowaną sprzedaż towarów bądź usług. Nowela pozwala także małym podatnikom na wybór pomiędzy tradycyjną a uproszczoną, kwartalną metodą składania deklaracji podatkowych VAT.

Zgodnie z nowelizacją za 'małego podatnika' uważa się podatnika podatku od towarów i usług:

1. u którego wartość sprzedaży towarów, w rozumieniu art. 2 ust. 1 i 3 ustawy o VAT, a także wartość eksportu towarów i usług nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej 800 000 euro,
2. świadczącego usługi komisu - jeżeli wartość sprzedanych towarów nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 800 000 euro,
3. prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami powierniczymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze - jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi, zmniejszona o kwotę podatku, nie przekroczyła wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej 30 000 euro.

Limity wyrażone w euro przeliczać się będzie według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł. Wg kursu z 1 października 2001 roku kwota 800 000 euro wynosi 3 079 000 zł, a kwota 30 000 euro - 115 000 zł.

Mały podatnik będzie mógł wybrać metodę kasową rozliczeń polegającą na tym, że obowiązek podatkowy i związany z nim termin zapłaty podatku należnego VAT powstawać będzie z dniem uregulowania całości lub części należności (otrzymania zapłaty od klienta), nie później jednak niż 90 dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Również częściowe uregulowanie należności przez kontrahenta spowoduje w tym przypadku powstanie obowiązku podatkowego - jedynie w odniesieniu do zapłaconej części należności.
Konsekwencją wyboru metody kasowej rozliczeń VAT jest również 'kasowy' (uzależniony od zapłaty) sposób obniżania kwoty podatku należnego o VAT naliczony.

Obniżenia podatku należnego podatnicy będą mogli dokonać w rozliczeniu za kwartał, w którym:

1. uregulują całą należność wynikającą z otrzymanej od kontrahenta faktury;
2. zapłacą podatek wynikający z dokumentu celnego, nie wcześniej jednak niż z dniem otrzymania faktury lub dokumentu celnego.

Korzystanie z metody kasowej uzależnione będzie od uprzedniego pisemnego zawiadomienia urzędu skarbowego o wyborze tej formy. Zawiadomienie należy złożyć w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który podatnik będzie stosował metodę kasową.

Mali podatnicy, którzy wybiorą metodę kasową, składać będą w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe dla podatku od towarów i usług za okresy kwartalne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Warto podkreślić, iż mali podatnicy, którzy nie wybrali metody kasowej, mogą również składać deklaracje za okresy kwartalne, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu urzędu skarbowego, w terminie do końca kwartału poprzedzającego kwartał, za który będzie po raz pierwszy składana deklaracja kwartalna.

Mały podatnik może zrezygnować z metody kasowej, nie wcześniej jednak niż po upływie 12 miesięcy, w czasie których rozliczał się tą metodą, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu urzędu skarbowego, w terminie do końca kwartału, w którym stosował tę metodę.

Podatnicy, którzy rozliczali się kwartalne, będą mogli zrezygnować z uproszczonej formy rozliczania i ponownie składać deklaracje za okresy miesięczne. Rezygnacja może nastąpić nie wcześniej niż po upływie czterech kwartałów rozliczania kwartalnego, i po uprzednim pisemnym zawiadomieniu urzędu skarbowego, w terminie do ostatniego dnia kwartału, za który będzie składana ostatnia kwartalna deklaracja podatkowa.

Po przekroczeniu limitów określonych dla małych podatników traci się prawo do rozliczania podatku metodą kasową. Utrata prawa następuje począwszy od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym podatnik przekroczył limit.

Wydaje się, iż wprowadzenie nowej kategorii podatnika VAT oraz zastosowanie opisanych wyżej udogodnień korzystnie wpłynie na kondycję finansową małych przedsiębiorstw. Główna korzyść w tym przypadku to możliwość przesunięcia momentu powstania obowiązku podatkowego VAT do chwili otrzymania od kontrahenta zapłaty za zrealizowaną sprzedaż. Miejmy nadzieje, iż wprowadzone zmiany choć w części przyczynią się do zmniejszenia zatorów płatniczych nękających w ostatnich czasach polską przedsiębiorczość.