Nie będzie Centralnej Informacji Emerytalnej. "To dobry ruch"

Wprowadzenie ustawy likwidującej CIE nie zmienia stanu bieżącego w zakresie informacji emerytalnej, gdyż rozwiązania planowane do wdrożenia ustawą o Centralnej Informacji Emerytalnej nie zostały jeszcze wdrożone i udostępnione - wskazuje resort cyfryzacji.

Ministerstwo Cyfryzacji podkreśla również, że utrzymanie programu budowy CIE nie przynosi rzeczywistej wartości dla obywatela, generuje natomiast wysokie koszty dla budżetu państwa oraz nie spełnia oczekiwań co do poprawy świadomości emerytalnej i zachęty do efektywnego oszczędzania na przyszłość.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Najważniejszym celem Centralnej Informacji Emerytalnej (CIE) miało być utworzenie platformy, na której możliwe byłoby sprawdzanie posiadanych przez osoby pracujące oszczędności emerytalnych, bez względu na ich źródło. Nowy system zapewnić miał w jednym miejscu dostęp do informacji o wszystkich posiadanych produktach emerytalnych: ZUS, KRUS, IKE, IKZE, PPE, PPK oraz OFE. Co ważne, do CIE miały trafić dane, ale tylko chętnych osób.

Zgodnie z przyjętą ustawą, CIE miała być zespołem rozwiązań organizacyjno-technicznych umożliwiających zainteresowanemu dostęp do informacji emerytalnej i korzystanie z usług elektronicznych, na zasadach określonych w ustawie. CIE miało posiadać kompleksową informację o świadczeniach emerytalnych, bez względu na ich źródło. CIE miało umożliwić również symulację wysokości przyszłych świadczeń emerytalnych. Ustawa o CIE została uchwalona przez Sejm w dniu 7 lipca 2023 roku.

Jak wskazuje Ministerstwo Cyfryzacji: "ponowna ocena efektywności kosztowej projektu Centralnej Informacji Emerytalnej (CIE) wskazuje, że planowane wydatki poniesione z budżetu państwa na realizację CIE nie przyniosą oczekiwanych korzyści. Potencjalne korzyści dla ogółu obywateli wydają się być niewystarczające, głównie ze względu na szacowany stosunkowo nieduży poziom wykorzystania systemu CIE przez obywateli. Autorzy koncepcji oszacowali, że 30 proc. obywateli w wieku produkcyjnym skorzysta z aplikacji CIE w okresie pięciu lat od jej uruchomienia, co daje ok. 5 mln obywateli jako potencjalnych użytkowników".

Edukacja, a także budowanie świadomości dotyczącej regularnego oszczędzania na emeryturę jest ważne, ale uważam, że CIE nie jest rozwiązaniem, od którego powinniśmy zaczynać. Dlatego dobrze, że rząd planuje zmiany w tym zakresie. Nie powinniśmy tworzyć nowej platformy, na początku należy zacząć od wytłumaczenia i wyjaśnienia, na czym polega system emerytalny i od czego zależy wysokość emerytury. Jak jest zbudowany system emerytalny i co się składa na pierwszy, drugi i trzeci filar emerytalny. Równolegle warto zmienić i odświeżyć Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS tak, żeby to była czytelna i intuicyjna platforma. Natomiast w dalszym etapie można będzie pomyśleć o tego rodzaju platformie, jaką miała być CIE.

Ministerstwo Cyfryzacji podkreśla również, że "niestety poziom partycypacji obywateli w dobrowolnych formach ubezpieczeń emerytalnych jest dość niski, więc funkcjonalność CIE związana z prezentacją danych o ubezpieczeniach dobrowolnych będzie kierowana do ograniczonego kręgu odbiorców usług cyfrowych".

- Natomiast należy zaznaczyć, że już teraz istnieją rozwiązania dostarczane przez ZUS czy PPK udostępniające dane o oszczędnościach emerytalnych z wiodących programów, adresowane do zdecydowanej większości odbiorców usług cyfrowych. Zgodnie z wyrażonymi w ustawie o finansach publicznych zasadami dokonywania wydatków ze środków publicznych, w szczególności zasadą uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów, wskazać należy, że zamknięcie realizacji projektu CIE jest uzasadnione ochroną budżetu państwa przed nadmiernymi wydatkami. Należy podkreślić również, iż zapewnienie bezpieczeństwa przekazywania danych o produktach emerytalnych obywateli do CIE budzi obawy. Obecnie tylko duże podmioty typu ZUS i KRUS mogą być gotowe do przekazywania informacji zgodnie z obecnie stosowanymi standardami zabezpieczenia kanałów transmisji danych do systemu CIE oraz z dobrymi praktykami branżowymi IT - pisze MC.

Powyższa argumentacja uzasadnia, że należy podjąć decyzję o utracie mocy ustawy o Centralnej Informacji Emerytalnej.

Uchylenie ustawy o CIE nie będzie generowało wydatków po stronie budżetu państwa. Należy wskazać, że w latach 2025 - 2032 z budżetu państwa nie zostaną wydatkowane środki w wysokości do 167,5 mln zł. Ustawa zgodnie z projektem ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

W uzasadnieniu do ustawy podkreślono również to, o co apelowałem. "Zakład Ubezpieczeń Społecznych wystąpił z inicjatywą budowy zbliżonej dla CIE funkcjonalności w ramach swoich prac nad modernizacją Platformy Usług Elektronicznych". To dobrze, że PUE ZUS zostanie zmienione. Od wielu lat pojawiają się apele o konieczności unowocześnienia PUE ZUS, w związku z powyższym mam nadzieję, że jak najszybciej uda się zrealizować tę zapowiedź.

Oskar Sobolewski, ekspert emerytalny i rynku pracy w HRK Payroll Consulting