Z danych ZUS wynika, że w październiku 2024 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 11,5 tys. osób. Przeciętna wysokość kompensówki wyniosła 4329,61 zł. Miesiąc wcześniej – we wrześniu 2024 r. – pobierało je 11,1 tys. osób, a przeciętna wysokość wyniosła 4223,05 zł.
Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne są odpowiednikiem emerytur pomostowych. W październiku 2024 r. emerytury pomostowe pobierało 40 tys. osób, a przeciętna wysokość pomostówki wynosiła 5288,72 zł. Jednak odróżnieniu od emerytur pomostowych kompensówki są świadczeniem wygasającym.
Maleje liczba nauczycieli, którzy wcześniej idą na emeryturę
Liczba nauczycieli pobierających to świadczenie we wrześniu tego roku była niższa niż przed rokiem, dwa i trzy lata temu w tym samym okresie. W październiku 2023 r. świadczenia kompensacyjne pobierało 12,5 tys. osób, a ich przeciętna wysokość wynosiła 3917,60 zł. W październiku 2022 r. 13,1 tys. osób dostawało 3336,65 zł, a w październiku 2021 r. – 13,5 tys. osób otrzymywało 2930,03 zł.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Świadczenia kompensacyjne dla nauczycieli. Oto warunki
Świadczenie kompensacyjne może być przyznawane nauczycielom mającym 30-letni staż pracy, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej i pracującym na co najmniej jedną drugą etatu. Wiek uprawniający do świadczenia ma wzrastać w latach 2014-2032, począwszy od 55. roku życia aż do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. W 2024 r. nauczyciel może ją otrzymać, jeśli ukończy 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna).
Świadczenia te przysługują nauczycielom pracującym w szkołach, przedszkolach, placówkach kształcenia ustawicznego, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, w młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, w specjalnych ośrodkach wychowawczych oraz nauczycielom zatrudnionym w publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym w poradniach specjalistycznych.
Zgodnie z ustawą nauczyciele korzystający z kompensówek nie mogą dalej pracować w szkole, przedszkolu lub ośrodku (np. w niepełnym wymiarze godzin), nawet jeśli zajmowane stanowisko nie ma nic wspólnego z pracą dydaktyczną, pod sankcją zawieszenia świadczenia. Jeśli zaś nauczyciel podejmie inną pracę, niż w zawodzie, to będzie nadal mógł pobierać pieniądze z tytułu świadczenia.
W 2022 r. w związku pełnoskalową zbrojną agresją Rosji na Ukrainę i napływem uchodźców z Ukrainy, w tym dzieci w wieku szkolnym, wprowadzono jednak odstępstwa od tej zasady.
Na mocy ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy możliwe jest zatrudnienie nauczyciela pobierającego świadczenie kompensacyjne, bez utraty tego świadczenia na stanowisku pomocy nauczyciela lub nauczyciela w oddziale przygotowawczym dla uczniów z Ukrainy. Możliwe jest też zatrudnienie bez utraty świadczenia kompensacyjnego nauczyciela języka polskiego lub nauczyciela prowadzącego dodatkową naukę języka polskiego, a także innego nauczyciela niż polonista, jeżeli w dniu nawiązania z nim stosunku pracy do szkoły uczęszcza co najmniej jeden uczeń będący obywatelem Ukrainy, którego pobyt na terytorium Polski jest uznawany za legalny.