Przesłankami do tendencji spadkowych na rynku mieszkaniowym zdaniem ekspertów z PKO są:
- Zapaść popytu kredytowego na mieszkania na skutek wysokich stóp procentowych i restrykcyjnych regulacji ostrożnościowych;
- Realny spadek dochodów ludności; nadpodaż mieszkań w sytuacji dużej liczby projektów rozpoczętych jeszcze w okresie boomu, a finalizowanych już w I połowie 2023 r.;
- Wolniejszy wzrost kosztów budowy;
- Wzrost oczekiwanych stóp zwrotu przez kupujących inwestycyjnie.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Z kolei spadek cen mieszkań będzie w ich ocenie hamowany m.in. przez:
- wysokie stawki wynajmu przy krótkookresowo ograniczonej podaży mieszkań na wynajem;
- zwiększenie dostępności cenowej mieszkań poprzez poprawę relacji dochodów do cen mieszkań;
- powolną odbudowę akcji kredytowej;
- wprowadzanie do oferty mieszkań z okresu już wysokich kosztów budowy;
- stopniowe ujawnianie się popytu wśród uchodźców z Ukrainy.
Negatywna presja na poziom cen ma osłabnąć w drugiej połowie 2023 r., gdy rynek coraz silniej będzie odczuwał ograniczenie podaży, (obecnie drastycznie spada liczba rozpoczynanych budowli i wydawanych pozwoleń), a jednocześnie powoli zacznie odbudowywać się popyt.
Program "Pierwsze mieszkanie" podbije ceny mieszkań
W analizie PKO przypomniano, że 14 marca 2023 r. Rada Ministrów przyjęła projekt Ustawy o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe (tzw. program "Pierwsze mieszkanie"). Projekt przewiduje dopłaty z budżetu państwa do rat kredytu na pierwsze mieszkanie. Całkowity koszt programu przewidzianego na 10 lat jest szacowany na 16 mld zł. Projekt zakłada uruchomienie programu 1 lipca 2023 r.
Według PKO BP nowy program może jeszcze bardziej osłabić popyt kredytowy, ponieważ potencjalni kredytobiorcy wstrzymają się z decyzjami, co przy sporej nadpodaży mieszkań zwiększa presję na tendencje spadkowe cen. Po uruchomieniu programu zainteresowanie nim może wzmocnić popyt przy malejącej podaży (od pierwszego kwartału 2022 r. mniej rozpoczętych mieszkań), co ożywi trendy wzrostowe cen mieszkań.