Każda darowizna, nawet ta od najbliższej rodziny, podlega opodatkowaniu na mocy ustawy o spadkach i darowiznach. Jednak członkowie tzw. grupy zerowej – obejmującej najbliższą rodzinę, jak rodzice, dzieci, małżonkowie, rodzeństwo czy dziadkowie – mogą skorzystać ze zwolnienia z tego podatku.
Aby skorzystać z ulgi, konieczne jest zgłoszenie darowizny do Urzędu Skarbowego w ciągu sześciu miesięcy od jej przekazania. W przypadku darowizn pieniężnych kluczowe jest udokumentowanie przelewu. Gdy wartość darowizny przekracza 36 120 zł, konieczne jest również złożenie wniosku SD-Z2.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Gotówka na celowniku fiskusa
Najwięcej problemów pojawia się przy darowiznach gotówkowych. Przykładem jest sytuacja opisana przez "Rzeczpospolitą", w której kobieta otrzymała pieniądze od matki i zdeponowała je osobiście na swoim koncie bankowym. Mimo złożenia wniosku SD-Z2 fiskus uznał, że nie spełniono warunków zwolnienia podatkowego, ponieważ wpłaty dokonała córka, a nie darczyńca.
Inny przypadek dotyczył córki, która wraz z ojcem udała się do banku, gdzie środki trafiły na jej konto. Dokumentacja podpisana przez córkę została zakwestionowana przez urząd, mimo że ojciec był obecny podczas transakcji. Według skarbówki darczyńca musi być formalnie wskazany jako osoba dokonująca wpłaty, aby transakcja została uznana za zgodną z prawem.
Co w przypadku błędów?
Według Wojciecha Jaciubka, adwokata i doradcy podatkowego, jednym z możliwych rozwiązań w takich sytuacjach może być powołanie się na błąd w rozumieniu treści czynności prawnej, co teoretycznie pozwoliłoby na anulowanie darowizny i ponowne jej dokonanie. Jednak takie podejście jest trudne do przeprowadzenia i wiąże się z ryzykiem braku akceptacji przez urząd.
Od 1 lipca 2023 roku obowiązują podwyższone kwoty wolne od podatku od darowizn. W przypadku najbliższej rodziny (pierwsza grupa podatkowa), nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych o wartości do 36 120 zł jest wolne od podatku – wcześniejszy próg wynosił 10 434 zł.
Dla drugiej grupy podatkowej (np. dalsi krewni) kwota ta wzrosła do 27 090 zł (wcześniej 7878 zł), a dla trzeciej grupy (osoby niespokrewnione) – do 5733 zł (wcześniej 5308 zł).
