Średnia zaległość czynszowa w kraju to 24,4 tys. zł – wynika z danych Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor. Według analityków z problem zadłużenia czynszowego zmaga się niemal każda wspólnoty czy spółdzielnia mieszkaniowa. W sumie wartość długów czynszowych wyniosła z końcem września 2022 r. 194,5 mln zł. Kwota ta w ciągu roku wzrosła o 11 mln zł. Rekord zadłużenia osób i firm odnotowano w kwietniu tego roku – to prawie 204 mln zł.
Tak rosną czynsze Polaków. "Nie wiem, jak żyć"
Długi czynszowe w miastach
Według rankingu TOP 20 BIG InfoMonitor największy udział w kwocie zadłużenia lokatorskiego ma województwo kujawsko-pomorskie, gdzie zaległości wynoszą prawie 97 mln zł, z tego prawie 88 mln zł zgromadzili mieszkańcy Bydgoszczy.
Na drugiej pozycji uplasowało się Mazowsze, którego łączna zaległość z tytułu braku opłat za mieszkanie wynosi prawie 36,6 mln zł - za większość zaległych zobowiązań czynszowych (ponad 31 mln zł) odpowiadają mieszkańcy Warszawy.
Trzecie miejsce należy do woj. warmińsko-mazurskiego – 17,2 mln zł, w tym do mieszkańców Elbląga ponad 16,3 mln zł. Następne jest woj. łódzkie i Łódź - kolejno 13,2 mln zł i 11,2 mln zł. Pozostałe uwzględnione w rankingu TOP 20 miasta mają zaległości nieprzekraczające 10 mln zł – należą do nich Legnica (8,1 mln zł) i Inowrocław (6,1 mln zł), następnie jest Chełm, Pabianice, Radom oraz Płock.
Jak wyjaśnił prezes BIG InfoMonitor Sławomir Grzelczak, "rozkład zadłużenia wynika tu z aktywności spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych oraz gmin z tych miejscowości, które zarządzają lokalami i mobilizują dłużników poprzez biura informacji gospodarczej do ich spłaty".
Długi Polaków. Wnuczka ma spłacić zaległości babci
Częściej indywidualni mieszkańcy niż firmy
Grzelczak zwrócił uwagę, że większość zaległości czynszowych dotyczy ludzi, gdyż zobowiązania firm stanowią 10 proc. Niepłacących za czynsz w bazie BIG InfoMonitor jest 7 tys. 977 podmiotów, z czego tylko 428 to firmy.
Na pierwszym miejscu wśród rekordzistów z największymi długami znalazła się firma z Pomorza – ma ponad 3 mln zł zadłużenia. Druga jest 61-letnia mieszkanka Warszawy, która uzbierała zaległości czynszowe na prawie 1,78 mln zł, a trzecia 53-letniego mieszkańca Elbląga (1,76 mln zł). Z kolei firma z siedzibą w Kielcach zalega na ponad 1,6 mln zł.
Mimo oszczędności nie płacą czynszu
Jak wynika z badania przeprowadzonego przez Quality Watch na zlecenie Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor, co szósty Polak, mimo że ma oszczędności, zalegał w ostatnim półroczu z płatnością bieżących zobowiązań, w tym z rachunkami za czynsz.
Co drugi musiał po nie sięgnąć w celu sfinansowania podstawowych potrzeb (49 proc.), z czego co siódmy opłacał z budżetu na czarną godziną stałe opłaty jak np. zobowiązania czynszowe. Co szósty mieszkaniec średniego, dużego i wielkiego miasta płacił za czynsz z oszczędności, a co dziewiąty, choć posiadał oszczędności i tak opóźniał płatności za mieszkanie.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Wyzwanie dla spółdzielni
Zdaniem ekspertów BIG InfoMonitor nieterminowe lub całkowicie zaniechane regulowanie zobowiązań czynszowych stanowi dziś jedno z poważniejszych wyzwań, z jakimi muszą mierzyć się spółdzielnie, wspólnoty oraz administratorzy nieruchomości. - Dlatego warto zadbać o prewencję i wzmacniać pozytywne wzorce płatnicze wśród mieszkańców - Łukasz Rączkowski z BIG InfoMonitor.
Jak wynika z analiz BIG InfoMonitor, pierwsze wezwanie do zapłaty, o ile jest wysłane szybko, skłania do działania nawet 67 proc. dłużników. - Ważne jest, aby o zaległą płatność upomnieć się jak najszybciej. Reagowanie dopiero wtedy, gdy lokatorowi czy właścicielowi uzbiera się kilka tysięcy złotych zaległości, może skutecznie utrudnić odzyskanie należności - zauważył.
Od 200 do 700 zł – tyle średnio płacimy miesięcznie za czynsz, tyle też wystarczy, aby znaleźć się w rejestrze dłużników, gdy tego nie zrobimy - przestrzegła ekspertka BIG InfoMonitor Diana Borowiecka.
Zgodnie z ustawą, do BIG może zostać wpisane zobowiązanie, gdy płatność opóźnia się o co najmniej 30 dni i wynosi co najmniej 200 zł w przypadku osób prywatnych i 500 zł, gdy mamy do czynienia z firmą. Gdy osoba lub firma znajdzie się już w bazie dłużników, może napotkać wiele przeszkód w swoich planach dotyczących zakupów ratalnych, kredytów czy innych długoterminowych umów - dodała.
