"Nie da się obecnie przewidzieć, jakie skutki ekologiczne i gospodarcze może mieć uwolnienie się materiałów niebezpiecznych do środowiska morskiego. Danych jest zbyt mało, aby móc rzetelnie prognozować skalę zagrożenia" - powiedział wiceminister infrastruktury Grzegorz Witkowski.
Słowa te padły podczas posiedzenia sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. W grudniu samorządowcy z Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot i delegaci Związku Miast i Gmin Morskich wystosowali apel do premiera Mateusza Morawieckiego o podjęcie pilnych działań w sprawie pozostałości wojennych zalegających w wodach Bałtyku.
Samorządowcy podkreślili, że ich obawy potwierdził raport Najwyższej Izba Kontroli. Według szacunków NIK na polskim dnie Bałtyku spoczywa 400 wraków, z czego około 100 w Zatoce Gdańskiej. Razem z nimi zatopiona została broń chemiczna, np. iperyt i sarin.
Postępująca korozja wraków i amunicji chemicznej powoduje przedostawanie się niebezpiecznych substancji do wody. Pismo podpisali prezes Rady OMGGS, prezydent Sopotu Jacek Karnowski i prezes zarządu ZMiGM Andrzej Bojanowski.
“Do tej pory, a minęło już 75 lat od zakończenia II wojny światowej, nie została przeprowadzona dokładna inwentaryzacja polskiego dna morskiego – nie rozpoznano dokładnej liczby, miejsc, stanu oraz rodzaju materiałów niebezpiecznych. Nie przeciwdziałano zlokalizowanym zagrożeniom powodowanym przez wraki z paliwem i bronią chemiczną” – mówił Karnowski.
Założenie złożone i międzyresortowe
Witkowski powiedział, że "problematyka wszystkich zatopionych w Morzu Bałtyckim materiałów niebezpiecznych jest zagadnieniem niezwykle złożonym, interdyscyplinarnym, międzynarodowym, specjalistycznym" i jako taka wymaga współpracy członków wspólnoty międzynarodowej oraz wielu instytucji na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.
Zapewnił, że MI powołało międzyresortowy zespół ds. zagrożeń wynikających z zalegających w obszarach morskich RP materiałów niebezpiecznych, do którego włączeni są m.in. szef Kancelarii Premiera, minister obrony narodowej, ministrowie właściwi do spraw energii, gospodarki wodnej, klimatu, środowiska.
Poseł Kacper Płażyński (PiS) podczas dyskusji zaapelował do MSZ o częstsze podejmowanie tematu m.in. podczas rozmów plenarnych i ogólnodostępnych sesji.
- Nie chciałbym się obudzić za 10-15 lat w sytuacji, że już wtedy będziemy musieli się pozbyć tych chemikaliów, bo jednak się okaże, że są szkodliwe bardziej niż myśleliśmy wcześniej, a jedyne firmy, które będą w stanie zająć się tym problemem, to będą firmy na przykład niemieckie z uwagi na ich zaawansowanie technologiczne, i jeszcze finansowane z naszych podatków - powiedział Płażyński.
