Według Macieja Bando na polskim rynku gazu istniałaby większa transparentność, gdyby produkcja, dostawy i sprzedaż nie znajdowały się w jednych rękach. Pierwszym krokiem, aby odwrócić ten trend, jest według niego przejęcie przez Gaz-System operatora magazynów gazu - spółki Gas Storage Poland (GSP) od Orlenu.
Następną czynnością powinno być według niego przejęcie majątku, czyli magazynów gazu przez Gaz-System, ponieważ GSP jest tylko operatorem, a właścicielem pozostaje Orlen. Propozycja nie spodobała się Danielowi Obajtkowi, byłemu prezesowi Orlenu, który ostro na to zareagował we wpisie na platformie X.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Magazyny gazu są kluczowe.To jest temat do rozmów z Orlenem
Maciej Bando uważa, że magazyny pełnią kluczową rolę w działaniach liberalizacyjnych na rynku gazu, ale, pod warunkiem że dostęp do nich i zasady korzystania z nich są transparentne. - To jest temat do rozmów z Orlenem - podkreśla.
Jest także za rozdzieleniem dystrybucji od sprzedaży i wytwarzania. Kolejną ważną kwestią, z punktu widzenia liberalizacji rynku gazu w Polsce, jest jego zdaniem Polska Spółka Gazownictwa (PSG), czyli główny operator systemu dystrybucyjnego gazu i jej miejsce w strukturze Orlenu.
- Z mojego punktu widzenia chciałbym maksymalnego stopnia unbundlingu (rozdzielenie dystrybucji i przesyłu od sprzedaży i wytwarzania) operatorów i wyposażenia ich w niezbędny majątek. Ulokowanie PSG jest polem do rozmów - podkreśla.
Ostra reakcja Obajtka: Polacy na szparagi, zarabiać ma kto inny
Na słowa Macieja Bando sugerujące konieczność podziału Orlenu ostro zareagował były prezes Orlenu Daniel Obajtek.
"Polskiego czempiona (PO)kroić, (PO)sprzedawać, (PO)zbawić siły rynkowej, żeby przy stole negocjacyjnym znowu wygrywali międzynarodowi, duzi gracze. Czyli Polacy na szparagi, zarabiać ma kto inny. Jakoś nikt we Włoszech nie myśli o tym, żeby rozbijać Eni, w Hiszpanii Repsola, czy norweskiego Equinora. Wręcz przeciwnie - te firmy się wzmacnia. W uśmiechniętej Polsce - na odwrót" - napisał na swoim profilu w serwisie X.
Przypomnijmy, do połączenia Orlenu ze spółką PGNiG doszło jesienią 2022 roku. Miało być to elementem procesu konsolidacji sektora paliwowo-energetycznego obejmującej fuzję Orlenu, Lotosu oraz PGNiG.
W ubiegłym roku udział podmiotów z Grupy Orlen, a wcześniej PGNiG w sprzedaży gazu do odbiorców końcowych osiągnął 90,68 proc., o 1,68 pkt więcej niż w 2022 r.
Wartość wskaźnika HHI (używanego do pomiaru stopnia koncentracji danego rynku) dla polskiego rynku gazu wysokometanowego w 2023 r. wynosił 9528 według liczby odbiorców i 7525 według wolumenu sprzedanego gazu. Przyjmuje się, że HHI powyżej 5000 oznacza bardzo wysoką koncentrację na danym rynku.