Każdy pracownik ma prawo do corocznego, płatnego, nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego - odpowiednio w wymiarze 20 lub 26 dni kalendarzowych, udzielanych na dni pracy.
Już nie na żądanie
Prawnik, ekspert prawa pracy Sebastian Kryczka zaznacza, że szczególną częścią tego urlopu jest urlop udzielany w trybie urlopu na żądanie. "Dni, które w roku 2023 r. mogły być wykorzystane w trybie urlopu na żądanie przejdą na następny rok jako zwykły urlop zaległy, tracąc swój roszczeniowy charakter w zakresie trybu udzielania urlopu" - powiedział.
Prawo pracy w Polsce
Urlop opiekuńczy - w wymiarze 5 dni - przyznawany w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny, lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych, nie przechodzi na kolejny rok.
Jeżeli zatem pracownik nie wykorzysta ich do końca roku bieżącego, od dnia 1 stycznia 2024 r. nabędzie prawo do nowych 5 dni urlopu opiekuńczego - ewentualne roszczenie w sprawie 10 dni takiego urlopu, uwzględniając brak jego wykorzystania w roku 2023 będzie bezpodstawne - podkreślił Kryczka.
Siła wyższa
Kryczka przypomniał także, że pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 2 dni albo 16 godz. z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. Zaznaczył, że powyższe uprawnienie nie przechodzi na kolejny rok i nie będzie podlegało kumulacji ze zwolnieniem od pracy z powodu siły wyższej, jakie będzie należne w roku 2024 r.
Zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej nie jest częścią urlopu na żądanie, który wywodzi się z ogólnej puli urlopu wypoczynkowego, niezależnie od tego że urlop na żądanie również w przypadku siły wyższej może być wykorzystywany - podkreślił.
Zaznaczył, że to zwolnienie jest odrębnym uprawnieniem nie tyle urlopowym, co w zakresie możliwości uzyskania zwolnienia od pracy - przy spełnieniu się konkretnych przesłanek losowych wynikających z kodeksu pracy.
Opieka na dziecko
Ekspert odniósł się także do zwolnienia na opiekę, które przysługuje na podstawie art 188 kodeksu pracy pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat.
Zaznaczył, że wspomniane uprawnienie także jest przypisane do danego roku kalendarzowego. - Tym samym nie ma możliwości dokonania jego transferu na rok kolejny - podsumował Kryczka.
