Dane Banku Światowego za lata 1989-2023 wskazują, że w 2023 roku Polska po raz pierwszy w historii wyprzedziła Rosję pod względem wartości eksportu towarów i usług, osiągając 469,01 miliarda dolarów, podczas gdy eksport Rosji wyniósł 466,6 miliarda dolarów. Na przełomowy odczyt uwagę zwrócił Szymon Machalica ze Strefy Inwestorów.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Rosja przez lata przed Polską
Według danych, w 1989 roku zarówno Polska, jak i Rosja startowały z podobnego poziomu eksportu, oscylującego wokół 100 mld dolarów. W latach 90. XX wieku obserwowaliśmy stosunkowo powolny wzrost eksportu w obu krajach, co było związane z transformacją gospodarczą. Przełomowym momentem dla Rosji był początek XXI wieku. Od 2000 roku nastąpił gwałtowny wzrost wartości rosyjskiego eksportu, który w 2008 roku osiągnął szczyt na poziomie około 520 mld dolarów. Ten trend można wiązać z wysokimi cenami surowców energetycznych na rynkach światowych.
Polska w tym samym okresie notowała stabilny, ale mniej dynamiczny wzrost. Wartość polskiego eksportu przekroczyła 200 mld dolarów dopiero w 2011 roku.
Kryzys finansowy z lat 2008-2009 miał znaczący wpływ na obie gospodarki. Rosja doświadczyła drastycznego spadku wartości eksportu o prawie 200 mld dolarów między 2008 a 2009 rokiem. Polska natomiast odnotowała jedynie niewielkie spowolnienie wzrostu.
W kolejnej dekadzie oba kraje kontynuowały wzrost eksportu, jednak z różną dynamiką. Rosja osiągnęła nowy szczyt eksportu w 2012 roku na poziomie około 590 mld dolarów, po czym nastąpił okres stagnacji i spadków. W tym samym czasie Polska notowała stały wzrost, przekraczając poziom 300 mld dolarów w 2018 roku.
COVID-19 zmienił sytuację
Pandemia COVID-19 miała istotny wpływ na obie gospodarki. W 2020 roku zarówno Polska, jak i Rosja doświadczyły spadku wartości eksportu, jednak skala tego spadku była znacznie większa w przypadku Rosji.
Ostatnie lata przyniosły znaczące zmiany w trendach eksportowych obu krajów. Bank Światowy wskazuje w danych, że od 2021 roku obserwujemy dynamiczny wzrost polskiego eksportu. W 2023 roku po raz pierwszy w historii przewyższył wartość eksportu rosyjskiego.
Stabilniejszy wzrost Polski może sugerować bardziej zdywersyfikowaną strukturę eksportu, podczas gdy wahania eksportu Rosji mogą być związane z zależnością od cen surowców na rynkach światowych. Obecne trendy wskazują na rosnącą rolę Polski w światowym handlu, przy jednoczesnym względnym osłabieniu pozycji Rosji.