Poznaj swój styl zachowania i zwiększ efektywność. To kluczowe w biznesie

Zastanawiasz się czasem, dlaczego osoba, do której coś mówisz obraża się, choć nie miałeś w zamiarze zrobić jej przykrości lub nie wykonuje tego, o co ją prosisz? Problemy z komunikacją zdarzają się wszystkim, czy to w zespole w pracy, czy też w domu z mężem, partnerem lub dziećmi. Czasami ktoś nas nie zrozumie, czasami coś nadinterpretuje, a czasami my nie zrozumiemy, co ktoś nam chciał przekazać.

Dlaczego tak się dzieje? Bo każdy z nas inaczej odbiera różne bodźce, jest bardziej lub mniej wrażliwy, ma większy lub mniejszy margines akceptacji lub wyrozumiałości, itd. Każdy z nas bowiem prezentuje inny wzór zachowań. Poznanie swojego stylu, a także zrozumienie innych, pomoże nam poprawić komunikację, co przełoży się na operatywność zawodową oraz większe zadowolenie z życia osobistego.

Jednym z kroków na drodze do rozwoju osobistego i poznania siebie może być właśnie poznanie swojego stylu zachowań. Jeżeli znasz swój styl zachowania, możesz również domyślać się modelu osobowości swoich rozmówców, a zatem możesz łatwiej przewidywać, jak zareagują na dany komunikat.

Mając taki oręż w dłoni, będziesz wiedział jak dostosować komunikat do danej osoby, by zostać zrozumianym, czy też zmotywować go do działania. Dzięki temu uzyskasz większe zaangażowanie innych w rozmowę i w rozwiązanie problemu.

Naukowcy odkryli, że ludzie przejawiają podobne typy postaw, a osoby przyporządkowane do poszczególnych grup wykazują podobne zachowania. Amerykański psycholog William Marston wyszczególnił 4 typy takich zachowań, po dwie przeciwstawne sobie pary.

To postawy otwarte na innych ludzi - ekstrawertyczne i introwertyczne, powściągliwe. Drugą parą są postawy zorientowane na ludzi oraz na zadania. W ich zakresie Martson wyszczególnił cztery główne osobowości, nazywając podział "DISC": Dominant - wzór dominujący, Influencing - wpływowy, inspirujacy, Steady - stały, oraz Compliance - sumienny. Co ciekawe, każdy z nas ma w sobie te cztery style zachowań, ale w różnym stopniu ich intensywności.

Czytaj też: Jeden z najbardziej cenionych polskich bankowców mówi, jacy liderzy nie mają szans na sukces

Przyjrzyjmy się stylom zachowań na przykładzie konkretnych osób. Pomoże to zdefiniować, który styl przeważa w twoich zachowaniach oraz zachowaniu twoich rozmówców. Styl zachowań można rozpoznawać po wskaźnikach werbalnych i niewerbalnych, po ekspresji, postawie ciała oraz powierzchowności.

Artur lubi ryzyko i szybkie działanie. Szybko i zdecydowanie przechodzi do konkretów. Kręcą go duże pomysły i duże biznesy, generuje zmiany i przewodzi im. Artur dziwi się, dlaczego czasem wielki plan nie wychodzi przez drobiazgi, do których nie ma głowy. Artur często też popada w złość, ale szybko potrafi ochłonąć.

Artur przejawia typ osobowości Dominance - czyli dominujący. Mówi zdecydowanie, głośno, przechodzi do konkretów, rozmawia poważnie, często ma modne, drogie ubrania, mówi o celach i działaniu.

Ania ma wiele pomysłów i chciałaby, aby wszyscy za nią podążali. Lubi kiedy coś się dzieje, decyzje podejmuje szybko, bez zbędnej ilości danych. Uwielbia pracować z ludźmi. Ania denerwuje się, że nawet jeśli coś sobie zaplanuje, to i tak często pod wpływem impulsu to zmienia. W stresie często musi się wygadać i bywa chaotyczna, ale bardzo lubi zmiany i nowości.

Ania przejawia typ osobowości Influencing - czyli inspirujący, wpływowy. Mówi dużo, ekspresyjnie, często opowiada różne historie, dowcipy, rozmawia wesoło, emocjonalnie, ma ubranie rzucające się w oczy, mówi o pozytywach, szuka inspiracji i inspiruje.

Patrycja działa spokojnie i z rozmysłem, decyzje podejmuje powoli, najlepiej planując wcześniej. Lubi ludzi, wspiera ich i traktuje partnersko. Patrycja w stresie wycofuje się i unika kontaktu, ucieka, nie odpowiada na sms-y, blokuje. Czasami umykają jej możliwości biznesowe, szczególnie jeśli decyzję trzeba podjąć szybko. Nie lubi zmian, dobrze jest tak, jak jest.

Patrycja, to styl Steady - czyli stabilny. Mówi spokojnie, ciepło, rozmawia o ludziach, rodzinie, buduje relacje w rozmowie, ma wygodne, maskujące ubranie, mówi o problemach, planach.

Jan działa powoli, zgodnie z procedurami, które sam lubi tworzyć. Nie lubi podejmować ryzyka, jeśli dokładnie nie sprawdzi informacji. Jan jest ostrożny, decyzje podejmuje powoli i rozważnie analizując wszelkie dostępne dane. Pracę wykonuje bardzo dokładnie, wręcz perfekcyjnie, trudno go zdenerwować. W stresie jest zdystansowany, nie okazuje uczuć.

Jan to styl Compliance - czyli sumienny. Mówi i rozmawia spokojnie, cicho, dokładnie wypytuje o szczegóły, ma schludne ubranie, powołuje się na dane, rozmawia o zachodzących procesach.

Zachowania naturalne to te zachowania, które są najbardziej dla ciebie dostępne i odkrywają jak chciałbyś się zachowywać, gdyby nie było czynników motywujących i demotywujących. To preferowany sposób reagowania na rzeczywistość. Przychodzi ci z łatwością. Tego typu działania nie wymagają wysiłku. Zachowania adaptowane są natomiast naszą strategią osiągania celu, czyli są to zmodyfikowane zachowania naturalne, które mogą wymagać dodatkowej energii w używaniu. Inaczej rzecz ujmując zachowania adaptowane są wyuczone i są naszym dostosowaniem do sytuacji. 

Pamiętaj, że im bardziej twoje zachowanie naturalne i adaptowane będą zbieżne, tym większa będzie twoja efektywność! Bardzo ważne jest pracować zgodnie ze swoim stylem naturalnym, ponieważ jesteś wtedy najbardziej zadowolony z siebie i nie musisz wydatkować energii na działanie niezgodne ze swoim stylem naturalnym.

Autorką artykułu jest Patrycja Gorczyca, Relationship Manager, Dział Rynku Pierwotnego, Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie.

Artykuł powstał w ramach współpracy merytorycznej Akademii Biznesu i GPW.