Rewolucja w Kodeksie pracy już pod koniec kwietnia. Wiadomo, kiedy zmiany wejdą w życie

Ustawa nowelizująca Kodeks pracy i kilka innych ustaw została przygotowana przez rząd z powodu konieczności wdrożenia dwóch unijnych dyrektyw: dotyczącej work-life balance i tak zwanej dyrektywy rodzicielskiej. 24 marca nowelizację podpisał prezydent Andrzej Duda, a we wtorek 4 kwietnia została ona opublikowana w Dzienniku Ustaw.

Jak zwraca uwagę serwis prawo.pl, zgodnie z jej zapisami wejdzie ona w życie po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia - a to oznacza, że nowe przepisy zaczną obowiązywać 26 kwietnia.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Jakie zmiany wprowadza nowelizacja? Prawo ojca do urlopu rodzicielskiego nie będzie uzależnione od pozostawania matki dziecka w zatrudnieniu (ubezpieczeniu) w dniu porodu. W ramach urlopu rodzicielskiego zostanie wprowadzona nieprzenoszalna jego część, w wymiarze do dziewięciu tygodni, dla każdego z rodziców, a także 70-procentowy zasiłek macierzyński za cały okres urlopu rodzicielskiego dla obojga rodziców.

Obecnie zasiłek macierzyński wypłacany jest w wysokości 100 proc. podstawy zasiłku za pierwsze sześć tygodni urlopu rodzicielskiego i 60 proc. podstawy wymiaru zasiłku za pozostałą część tego urlopu. Oznacza to, że obecnie zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego wynosi średnio 67,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

Pojawi się też możliwość wzięcia kilku dodatkowych dni wolnego - choć pracodawca nam za to nie zapłaci. Pracownik będzie mógł skorzystać z bezpłatnego urlopu opiekuńczego w wymiarze pięciu dni w roku kalendarzowym, aby zapewnić osobistą opiekę lub wsparcie krewnemu (syn, córka, matka, ojciec lub małżonek) albo osobie pozostającej we wspólnym gospodarstwie domowym, wymagającej opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.

Będzie też możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy "z powodu działania siły wyższej" do wykorzystania w pilnych sprawach rodzinnych. Będą to dwa dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym z zachowaniem prawa do połowy wynagrodzenia. W sumie, wliczając w to dostępne już dziś dwa dni na opiekę nad dzieckiem, część pracowników będzie mogła wziąć w ciągu roku do 35 dni wolnego.

Wprowadzone zostanie też prawo do dwóch dodatkowych przerw, wliczanych do czasu pracy. Pracownik będzie mógł skorzystać z drugiej przerwy trwającej co najmniej 15 minut, jeżeli jego dobowy wymiar pracy jest dłuższy niż 9 godzin pracy, i z trzeciej, co najmniej 15-minutowej przerwy, przy ponad 16-godzinnym wymiarze czasu pracy.

Nowelizacja pozwoli też na szersze stosowanie elastycznej organizacji pracy, w tym pracę zdalną, elastyczne rozkłady czasu pracy (ruchomy czas pracy, indywidualny rozkład czasu pracy, weekendowy system czasu pracy, system skróconego tygodnia pracy i przerywany czas pracy) i pracę w niepełnym wymiarze czasu.

Zgodnie z wprowadzonymi zmianami pracownik, który wykonywał pracę co najmniej sześć miesięcy, będzie miał prawo wystąpić raz w roku o zmianę rodzaju umowy na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy.

Nowelizacja Kodeksu pracy rozszerza też zakres informacji o warunkach zatrudnienia pracownika, w tym wysyłanego do pracy do państw UE lub trzecich i delegowanego. Ma to dotyczyć m.in. informacji o prawie do szkoleń czy długości płatnego urlopu. Firmy będą też miały zakaz zabraniania pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą, a także jego niekorzystnego traktowania z tego tytułu.

Pracownik będzie miał też prawo do nieodpłatnego i wliczanego do czasu pracy szkolenia niezbędnego do wykonywania określonego rodzaju pracy lub na określonym stanowisku, jeżeli prawo do takiego szkolenia wynika z postanowień układu zbiorowego pracy lub z innego porozumienia zbiorowego lub z regulaminu albo z przepisów prawa pracy.

To niejedyne duże zmiany w Kodeksie pracy, do których dojdzie w najbliższym czasie. 7 kwietnia zaczną obowiązywać przepisy, które regulują kwestię pracy zdalnej w Polsce. Nowelizacja przewiduje pracę zdalną całkowitą, jak i hybrydową, stosownie do potrzeb konkretnego pracownika i pracodawcy, a także umożliwienie polecenia pracownikowi pracy zdalnej w szczególnych przypadkach. To m.in. czas obowiązywania stanu nadzwyczajnego, stanu epidemii czy pożaru lub zalania w zakładzie pracy.

Jeśli chcesz być na bieżąco z najnowszymi wydarzeniami ekonomicznymi i biznesowymi, skorzystaj z naszego Chatbota, klikając tutaj