Według rządu w ZUS brakuje wystarczającej liczby lekarzy orzeczników, a ich średnia wieku przekracza 60 lat. We wrześniu w orzecznictwie lekarskim pracowało dla ZUS 688 lekarzy na 546 etatach. "Brakowało 355 etatów lekarzy (40 proc. z etatów przewidzianych w planie zatrudnienia ZUS)" - czytamy.
Dlatego od 1 stycznia 2025 r. orzeczenia w ZUS będą wydawane jednoosobowo przez lekarzy - zarówno w pierwszej, jak i drugiej instancji. W II instancji zniknie trzyosobowy skład komisji lekarskiej. Nowe zasady budzą pytania o bezstronność i fachowość orzekania.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Nowe zasady orzekania
W odpowiedzi na obawy wprowadzono trzy zasady mające zapewnić prawidłowość orzekania:
- Zasada 1: Lekarz orzekający w II instancji będzie posiadał specjalizację odpowiadającą schorzeniu osoby orzekanej lub specjalizację pokrewną.
- Zasada 2: Wydanie orzeczenia poprzedzi opinia specjalistyczna lekarza konsultanta, gdy nie ma możliwości wydania orzeczenia przez lekarza o właściwej specjalizacji.
- Zasada 3: W skomplikowanych przypadkach sprawa będzie rozpatrywana przez lekarza z większym doświadczeniem w orzecznictwie lekarskim.
Sprawy rozpoczęte w ZUS przed 2025 r. będą rozpatrywane według nowych zasad. Oznacza to, że niezakończone odwołania od orzeczeń nie trafią już do komisji lekarskich, ale będą rozstrzygane jednoosobowo. Adaptacja systemów teleinformatycznych w ZUS do nowych przepisów może powodować zamieszanie i opóźnienia.
Nowelizacja przepisów dotyczących orzekania w ZUS ma poprawić wydajność systemu w obliczu niedoboru lekarzy.