Płaca minimalna, nazywana również najniższym wynagrodzeniem czy najniższą krajową, to najmniejsza z możliwych płac, jaka może być zaoferowana zatrudnionemu za wykonywanie obowiązków w pełnym wymiarze czasu pracy.
Kiedy inflacja jest powyżej 5 proc., wtedy waloryzacja minimalnego wynagrodzenia jest dwa razy w roku. Rząd zaproponował, żeby od 1 stycznia 2024 roku minimalne wynagrodzenie wynosiło 4242 zł, natomiast od pierwszego lipca 4300 zł. Od tego wyliczana jest stawka godzinowa, czyli 27,70 zł brutto od stycznia i 28,10 zł brutto od lipca 2024 roku.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Pensja minimalna. Konsekwencje podwyżki
Bezpośrednim skutkiem podniesienia płacy minimalnej jest to, że pracodawcy muszą płacić więcej swoim zatrudnianym na podstawie umowy o pracę pracownikom, bez względu na to, czy obowiązuje ich wynagrodzenie miesięczne, czy są rozliczani godzinowo, z zastosowaniem minimalnej stawki za godzinę. Jednak wzrost minimalnej pensji powoduje też wzrost podatku i składek ZUS opłacanych za każdego zatrudnianego.
Podwyżka płacy minimalnej ma jeszcze jeden ważny skutek, ujemnie wpływający na finanse przedsiębiorców. Powoduje ona bowiem wzrost wysokości składek odprowadzanych do ZUS za samych właścicieli firm. Wszystko dlatego, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla przedsiębiorców opłacających preferencyjny ZUS stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia.
Wyższa płaca minimalna wywołuje także skutek w postaci wzrostu dodatku za pracę w godzinach nocnych, pensji za czas gotowości do pracy i przestoju, odprawy z tytułu zwolnień grupowych czy odszkodowania w związku z naruszeniem zasad równego traktowania w zatrudnianiu, mobbingiem lub dyskryminacją. Zmienia ona świadczenie pieniężne dla praktykanta czy wysokość wynagrodzenia gwarancyjnego za niewykonywanie obowiązków z powodu rozkładu czasu pracy.
Mandaty w górę
Kwota minimalnego wynagrodzenia jest też podstawą do obliczania mandatów karnych. Wzrosną zatem m.in. kary za wykroczenia skarbowe. Zgodnie z prawem taka kara może być wymierzona w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia.
Z kolei mandatem karnym można nałożyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia.
Wzrosną też kary za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC.