Henna Virkkunen i Adam Szłapka, wzięli udział w debacie w PE w Strasburgu poświęconej "działaniom sabotażowym prowadzonym przez rosyjską flotę cieni, która niszczy krytyczną infrastrukturę na Morzu Bałtyckim".
O uszkodzenie podmorskich kabli na Zatoce Fińskiej (elektroenergetycznego EstLink 2 oraz kilku telekomunikacyjnych) podejrzewany jest prawie 20-letni tankowiec Eagle S, który pływa pod banderą Wysp Cooka. Fińskie organy nałożyły na tę jednostkę zakaz żeglugi z powodu usterek technicznych, które wykryto w trakcie kontroli.
Virkkunen i Szłapka podkreślili, że w związku z tzw. rosyjską flotą cieni, w grudniu 2024 r. UE dodała 52 statki do listy jednostek objętych zakazem dostępu do portów unijnych oraz zakazem świadczenia szerokiego zakresu usług związanych z transportem morskim. Są to wysłużone, często nieubezpieczone statki, którymi Rosja transportuje ropę objętą limitem cenowym narzuconym przez Zachód. Łącznie sankcjami objęto już 71 statków należących do floty cieni.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Presja na Rosję i flotę cieni
- Podczas gdy wszelkie decyzje dotyczące dalszych środków mają zostać podjęte jednomyślnie przez państwa członkowskie UE, będziemy nadal badać sposoby zwiększenia presji na Rosję i jej flotę cieni - powiedział Szłapka. Dodał, że rosyjska flota cieni nie tylko "napędza machinę wojenną Rosji wykorzystywaną przeciwko Ukrainie" transportując objętą sankcjami ropę, ale też "stanowi zagrożenie dla środowiska na Bałtyku, ponieważ flota ta znajduje się w kiepskim stanie technicznym".
Z kolei Virkkunen przekonywała, że "musimy przygotować się na najgorszy scenariusz i wdrożyć poważne działania w odpowiedzi na zagrożenia ze strony podmiotów, które są gotowe użyć całej gamy narzędzi, aby zdestabilizować nasze demokratyczne społeczeństwo".
Wiceprzewodnicząca KE wezwała kraje członkowskie do wdrożenia dwóch "siostrzanych" dyrektyw, które mają pomóc państwom zwiększyć odporność infrastruktury krytycznej na działania sabotażowe.
Siostrzane dyrektywy
Chodzi o dyrektywy dotyczące odporności podmiotów krytycznych (CER) oraz cyberbezpieczeństwa (NIS2), która weszła w życie w październiku 2024 roku. Zgodnie z dyrektywą NIS2 państwa członkowskie są zobowiązane do opracowania i wdrożenia strategii ochrony dla 18 sektorów uznanych za krytyczne. Jednak większość krajów nie wywiązała się z tego obowiązku w terminie. W związku z tym Komisja Europejska wszczęła procedurę o naruszenie prawa wobec 23 państw członkowskich, w tym Polski.
Virkkunen dodała, że w Unii brakuje wspólnego "zarządzania technologiami kablowymi i usługami układania kabli, które gwarantowałyby szybką i bezpieczną naprawę i konserwację". - Musimy współpracować z NATO, które jest kluczowym podmiotem w tym zakresie - powiedziała.