- Jeszcze w czwartek dostaliśmy informację, że ruszyły wypłaty "trzynastek". Dzień później wszyscy mieli pieniądze na kontach - mówi nam członek korpusu Służby Cywilnej zatrudniony w jednym z centralnych urzędów podległych rządowi.
Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że terminem granicznym zawartym w ustawie regulującym przyznawanie i wypłacanie trzynastek jest koniec marca. Przez wiele lat pracownicy budżetówki musieli czekać na pieniądze do końca pierwszego kwartału. W tym roku przelewy "poszły" szybciej, by choć odrobinę stonować nastroje, m.in. wśród nauczycieli, którzy mają zdecydować o ewentualnym strajku.
Jak się dowiedzieliśmy, wypłaty trzynastek zbiegły się z przelewami zawierającymi wyrównanie podwyżek wynikających z podniesienia kwoty bazowej. To opóźnienie, o czym pisaliśmy, wynikało z "obsuwy" parlamentarzystów przy uchwalaniu budżetu. Budżet jednak został uchwalony i podpisany, a w nim prawie 2,6 mld zł na "premie".
"W ustawie budżetowej na rok 2019 na dodatkowe wynagrodzenie roczne (u żołnierzy – dodatkowe uposażenie roczne, a u funkcjonariuszy – nagrody roczne dla pracowników państwowej sfery budżetowej objętych ustawą z 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw), zostały zaplanowane środki w łącznej wysokości – 2 566 995 000 zł. Kwota ta obejmuje wynagrodzenia finansowane z budżetu państwa i budżetu środków europejskich" - poinformowało nas Ministerstwo Finansów.
Trzynastki to jednak nie tylko 700 tys. nauczycieli, czy 120 tys. urzędników w szeregach Służby Cywilnej. Dodatkowe pieniądze przysługują także funkcjonariuszom służb mundurowych, żołnierzom czy pracownikom samorządowym. Łącznie 2 mln osób pracujących w "budżetówce". Dodatkowe wynagrodzenie roczne, jak trzynastki określa regulująca je ustawa, pojawiają się także w prywatnych firmach, jednak to rzadkość. - W biznesie pojawiają się niezwykle rzadko, bo ten ma własne sposoby na motywowanie pracowników - tłumaczy money.pl Monika Smulewicz, ekspert Grant Thornton ds. prawa pracy.
I właśnie w ten sposób trzynastki są traktowane przez słabo wynagradzający sektor państwowy. Jako benefit dla pracownika. - To dodatkowy element wynagrodzenia, który można nazwać rodzajem "nagrody" - dodaje Smulewicz. Słowa "nagroda" wzięte jest w cudzysłów, ponieważ jej wysokość jest w zasadzie stała. Wynosi 8,5 proc. wynagrodzenia rocznego otrzymanego w roku poprzedzającym rok wypłaty.
Procent dotyczy jednak tylko wynagrodzenia zasadniczego i stałych elementów pensji zaliczanych do podstawy służącej wyliczaniu ekwiwalentu urlopowego. Ewentualne premie, nagrody za realizacje pojedynczych zadań czy "jubileusze" nie wliczają się do tej podstawy.
Jeśli jednak podzielimy 2 566 995 000 zł na 2 mln pracowników, okaże się, że średnia wysokość trzynastki wynosi mniej niż minimalne wynagrodzenie, które w 2018 r. wynosiło 2100 zł brutto. To także efekt obostrzeń jej przyznawania i obliczania. Przepracowanie pełnego roku jest podstawowym warunkiem gwarantującym wypłatę pełnej trzynastki. Krótszy okres pracy to oczywiście wypłata nagrody w niższej wysokości – tłumaczy ekspert prawa pracy.
Tym samym wysokość trzynastki dla pracowników obniżą dni spędzone na L4 czy urlopie. Nie dostaną jej w ogóle pracownicy, którzy zatrudnieni byli krócej niż 6 miesięcy. Ci, którzy pracowali więcej niż pół roku, ale krócej niż 12 miesięcy, dostaną proporcjonalnie niższą "premię". Prawo do niej stracą również osoby, które nie bez usprawiedliwienia nie pojawiły się w pracy więcej niż dwa razy lub pojawienie się w niej pod wpływem alkoholu.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
