Co to jest franczyza? To jeden ze sposobów prowadzenia działalności gospodarczej. Model opiera się na ścisłej współpracy franczyzodawcy i franczyzobiorcy. Franczyzodawcą jest tu rozpoznawalna marka o ugruntowanej pozycji na rynku, a franczyzobiorcą - przedsiębiorca, który chce wejść na rynek pod znanym szyldem i pod skrzydłami bardziej doświadczonego partnera biznesowego.
Czym jest franczyza?
Firma-matka udziela wsparcia handlowego potrzebnego do rozwoju firmy-córki. Przyznaje zgody i koncesję, przekazuje know-how, czyli zasady, jak skutecznie prowadzić działalność. Dzięki franczyzie franczyzodawca rozwija markę. Zwiększa kanały dystrybucji, zyskuje lojalnych partnerów, którzy budują sukces całego brandu. Popularną w Polsce franczyzą są np. sklepy Żabka.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
"Rzeczypospolita" informuje, że w 2020 r. działało w Polsce 1310 sieci franczyzowych i ponad 83 tys. franczyzobiorców, a liczba zaangażowanych to ponad pół miliona.
W niektórych państwach, w tym również w Polsce, regulacje prawne dotyczące umów franczyzowych nie są szczegółowo określone
Zmiany we franczyzie nadchodzą
Zgodnie z badaniami i oceną Ministerstwa Sprawiedliwości, które jest autorem projektu, umowy franczyzowe często nie są przedmiotem negocjacji. Zamiast tego, są one zawierane na masową skalę, wykorzystując gotowe wzorce. Franczyzobiorcy, którzy zazwyczaj są małymi lub mikroprzedsiębiorcami, nie mają środków na prowadzenie sporów prawnych z franczyzodawcami. Ci ostatni zazwyczaj są dużymi firmami, co tworzy dysproporcje. Takie nierówności mogą prowadzić do wielu niekorzystnych konsekwencji, takich jak narzucanie nierynkowych cen za towary lub usługi - informuje dziennik.
W celu ochrony franczyzobiorcy ministerstwo proponuje m.in. wymóg dokumentowej formy umowy, bez której umowa jest nieważna. Przed podpisaniem umowy, franczyzodawca musi przedstawić franczyzobiorcy dokument, który zawiera informacje o wzajemnych zobowiązaniach stron, sposobie prowadzenia działalności gospodarczej, a także o przewidywanych i niezbędnych przychodach franczyzobiorcy. Podanie nieprawdziwych informacji może uprawniać franczyzobiorcę do odstąpienia od umowy i żądania odszkodowania od franczyzodawcy - czytamy w dzienniku.
"Rzeczypospolita" informuje również, że planuje się także określenie innych przesłanek do wypowiedzenia umowy przez którąkolwiek ze stron. Co ważne, według projektu franczyzobiorca będzie miał prawo do zmniejszenia wynagrodzenia franczyzodawcy za okres, w którym jego przychody znacznie spadły. Planuje się również ograniczenia dotyczące kar umownych oraz stosowania zakazu konkurencji po zakończeniu współpracy.