Najwyższa Izba Kontroli (NIK) poinformowała w informacji prasowej, że przeanalizowała prawidłowość prowadzonych postępowań na podstawie sprzedaży czterech nieruchomości gruntowych w spółce energetycznej PGE Dystrybucja - trzech na terenie województwa mazowieckiego, z tego dwóch w Ostrołęce i jednej w Jabłonnie, a także w Stoczku Łukowskim w woj. lubelskim.
NIK: mogło dojść do konfliktu interesów
"Nieruchomości zostały sprzedane w sumie za ok. 5,1 mln zł, co stanowiło niemal połowę przychodów ze sprzedaży nieruchomości uzyskanych przez PGE Dystrybucja w latach 2019-2023" - stwierdziła Izba.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Zaznaczono, że w każdym z tych postępowań kontrolerzy wykryli nieprawidłowości. Najwięcej zastrzeżeń NIK budzi sprzedaż nieruchomości w Ostrołęce za 485 tys. zł, mimo że pierwotnie jej wartość szacowano na ponad 1 mln zł.
"Z kontroli wynika, że w tym przypadku nie przestrzegano wewnętrznych procedur antykorupcyjnych i że w związku z tym mogło dojść do konfliktu interesów" - poinformowała Izba.
NIK wykryła, że dokumentacja zgromadzona w każdym z czterech przeanalizowanych postępowań przetargowych albo nie była kompletna, albo została sporządzona niezgodnie z wewnętrznymi regulacjami. Brakowało zaakceptowanych przez członków komisji przetargowej protokołów z poszczególnych czynności przeprowadzonych w postępowaniu związanym ze sprzedażą nieruchomości, a w trzech postępowaniach także oświadczeń członków komisji o zachowaniu poufności wszelkich informacji i materiałów związanych z pracami w komisji oraz o braku przesłanek do wyłączenia z udziału w postępowaniu przetargowym - ustalili kontrolerzy.
Wartość obniżona o 60 proc.
"W przypadku dwóch nieruchomości wystąpiły również nieprawidłowości związane z okresem obowiązywania oferty sprzedaży, co umożliwiło potencjalnym kupcom bezpłatne wycofanie się z przetargów" - dodano w informacji.
W przypadku sprzedaży nieruchomości w Ostrołęce o powierzchni 2752 m kw. doszło do konfliktu interesów - wskazała Izba. Zwróciła też uwagę, że w latach 2015-2019 spółka czterokrotnie podejmowała próby sprzedaży użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej wraz z prawem własności do stojących na niej siedmiu zabudowań. Wśród nich znalazły się m.in. dwukondygnacyjny budynek biurowy z 1927 r. o powierzchni 266 m kw. wpisany do rejestru zabytków i budynek handlowo-usługowy o powierzchni 335 m kw.
Przedstawiciele Izby dodali, że PGE Dystrybucja próbowała sprzedać tę nieruchomość już w 2015 r. za cenę wywoławczą wynoszącą ponad 1 mln zł netto. Przypomnieli, że trzykrotnie postępowanie przetargowe zakończono bez rozstrzygnięcia z powodu braku chętnych. W 2018 i w 2019 r. po zmianie rzeczoznawcy i ponownej wycenie wartość nieruchomości została obniżona o ponad 60 proc. W wyniku przeprowadzonego w 2019 r. postępowania przetargowego wpłynęła tylko jedna oferta zakupu – za 485 tys. zł netto i za taką cenę nieruchomość została sprzedana.
Kontrola przeprowadzona przez NIK potwierdziła podejrzenia dotyczące nieprzestrzegania w tym procesie procedur antykorupcyjnych. "W spółce złamano bowiem wewnętrzne regulacje dotyczące obowiązku zgłoszenia do właściwej komórki informacji o konflikcie interesów lub potencjalnym konflikcie interesów. W rezultacie nieruchomość kupił mąż pracownicy PGE Dystrybucja zaangażowanej w proces sprzedaży tej nieruchomości" - stwierdziła NIK. Kontrolerzy zwrócili uwagę, że wyznaczona jej przez spółkę rola w prowadzonym postępowaniu nie tylko umożliwiała bezpośredni kontakt z potencjalnymi oferentami, który rodził ryzyko podejmowania działań niezgodnych z interesem PGE Dystrybucja, ale także dawała możliwość pozyskania informacji o skali zainteresowania zakupem nieruchomości. "To z kolei mogło mieć wpływ m.in. na cenę, którą w swojej ofercie zaproponował mąż pracownicy spółki" - ocenili.
NIK o braku nadzoru
Kolejne nieprawidłowości - zdaniem NIK - dotyczyły braku mechanizmów nadzoru nad umowami dotyczącymi wynajmowania przez PGE Dystrybucja tej samej nieruchomości w Ostrołęce. "Firma wprawdzie podejmowała działania zmierzające do renegocjacji umów najmu, ale nieskutecznie" - oceniła NIK. "W efekcie w latach 2015-2019 PGE Dystrybucja wynajmowała nieruchomość w Ostrołęce ze stratą wynosząca w sumie niemal 156 tys. zł, z czego tylko w 2019 r. wyniosła ona ok. 44 tys. zł" - dodała.
Z kontroli wynika także, że spółka ponosiła koszty utrzymywania niewykorzystywanych nieruchomości, które przewyższały przychody z najmu pozostałych. Utrzymanie nieruchomości w latach 2014 – 2019 wyniosło w sumie niemal 700 tys. zł., a przychody z najmu - 427 tys. zł.
NIK poinformowała, że złożyła wnioski do dyrektora generalnego warszawskiego oddziału PGE Dystrybucja o m.in. o wdrożenie mechanizmów, które wyeliminowałyby nieprawidłowości w procesie zbywania nieruchomości oraz kontroli, które weryfikowałyby poprawność realizacji umów najmu.