Ten dokument wpłynął na decyzję ws. stóp. Pesymistyczne prognozy NBP

W środę Rada Polityki Pieniężnej utrzymała stopy procentowe na dotychczasowym poziomie. Pozostawiła tym samym stopę referencyjną w wysokości 5,75 proc. Decyzja Rady opierała się w części na projekcji inflacyjnej NBP. O tym, jakie były założenia dokumentu, dowiedzieliśmy się z oficjalnego komunikatu.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Założenia lipcowej projekcji inflacji i PKB zostaną zaprezentowane w piątek, jednak już wiemy, że przewidywania NBP są bardziej pesymistyczne.

Zgodnie z projekcją - przygotowaną przy założeniu niezmienionych stóp procentowych NBP oraz uwzględniającą dane dostępne do 14 czerwca 2024 r. - roczna dynamika cen znajdzie się z 50-procentowym prawdopodobieństwem w przedziale:

• 3,1-4,3 proc. w 2024 r. (wobec 2,8-4,3 proc. w projekcji z marca),
• 3,9-6,6 proc. w 2025 r. (wobec 2,2-5 proc.),
• 1,3-4,1 proc. w 2026 r. (wobec 1,5-4,3 proc.).

"W ocenie Rady napływające dane wskazują, że pomimo obserwowanego ożywienia gospodarczego, presja popytowa i kosztowa w polskiej gospodarce pozostają relatywnie niskie" - stwierdza NBP.

W najbliższych kwartałach dynamika cen konsumpcyjnych prawdopodobnie wzrośnie i będzie wyższa od celu inflacyjnego NBP, do czego przyczyni się podwyższenie cen energii - przewiduje bank centralny.

Dlaczego różnica między marcową a lipcową projekcją jest tak drastyczna? Wyjaśniają to eksperci ING.

"Marcowa projekcja NBP opisywała dwa skrajne i mało prawdopodobne scenariusze, które zakładały bądź całkowite przedłużenie (scenariusz bazowy) lub pełne wycofanie antyinflacyjnych działań osłonowych na ceny żywności i energii. W pierwszym scenariuszu prognozowana inflacja CPI w IV kwartale 2024 r. wynosiła zaledwie 3,4 proc. rok do roku, natomiast w drugim 8,4 proc. Dziś wiemy, że od początku kwietnia została przywrócona 5-proc. stawka VAT na żywność, a po ubiegłotygodniowych decyzjach taryfowych URE, średnie ceny energii elektrycznej i gazu ziemnego dla gospodarstw domowych wzrosły o odpowiednio około 18 proc. i 20 proc. od 1 lipca. Dodatkowo, inflacja bazowa w II kwartale 2024 r. ukształtowała się na poziomie 3,9 proc. (nasze szacunki), czyli poniżej poziomu z projekcji marcowej (4,4 proc.)" - wskazują.

Jak bardzo wzrośnie zatem inflacja? Bartosz Sawicki, analityk fintechu Cinkciarz.pl, w analizie dla money.pl podkreśla, że zgodnie z szacunkami NBP tempo utraty wartości pieniądza w 2024 r. wyniesie 3,7 proc. rok do roku (r/r). - A w kolejnym - po pełnym zniesieniu mechanizmów osłonowych w zakresie cen energii - inflacja uplasuje się na podwyższonym poziomie 5,25 proc. r/r. - dodaje.

Na 2026 r. niezmiennie spodziewany jest powrót dynamiki CPI do dopuszczalnego pasma wahań. Nieznacznie stonowano także oczekiwania odnośnie do dynamiki PKB, która w tym roku wynieść ma 3 proc., ale w kolejnym przyspieszyć do 3,6 proc. r/r. Rewizje nie zmieniają perspektyw polityki pieniężnej na najbliższe miesiące. RPP z rozpoczęciem cięć czekać będzie do momentu minięcia przez inflację szczytu, co powinno mieć miejsce w I poł. 2025 r. - ocenia ekspert.

Monika Kurtek, główna ekonomista Banku Pocztowego, również zauważa, że ścieżki centralne CPI i PKB z najnowszej lipcowej projekcji wydają się potwierdzać, że stopy procentowe w Polsce długo jeszcze nie zostaną zmienione. To jest - nie zostaną obniżone.

- W zaprezentowanym scenariuszu bowiem prognoza CPI została "uśredniona" do 3,7 proc. w tym roku (w edycji marcowej projekcji zaprezentowano dwa scenariusze gdzie w jednym z nich średnioroczny wskaźnik CPI wynosił 3 proc., a w drugim 5,7 proc.), w przyszłym roku natomiast "skacze" do ponad 5 proc. i dopiero w 2026 r. wraca do przedziału odchyleń od celu NBP - stwierdza ekspertka.

- I choć jednocześnie skorygowano w dół prognozę PKB w całym horyzoncie projekcji, do około 3 proc. w tym roku, 3,8 proc. w 2025 r. i 3,1 proc. w 2026 r., to należy zakładać, że kluczowa dla decyzji RPP pozostanie inflacja - dodaje.

Na podstawie zaprezentowanych ścieżek należy oczekiwać stabilizacji stóp procentowych do końca roku. Generalnie perspektywa cięć się oddala i rośnie prawdopodobieństwo tego, że dojdzie do nich najwcześniej w połowie 2025 r. Choć scenariuszowi temu towarzyszy niepewność co do tego, jakie decyzje zapadną odnośnie do cen energii i gazu z początkiem przyszłego roku - podsumowuje.

Eksperci banku Santander podkreślają, że nowa projekcja nie dała RPP nowych istotnych argumentów przemawiających za zmianą nastawienia do polityki pieniężnej. "Nadal uważamy, że polski bank centralny pozostanie w najbliższych miesiącach w trybie wyczekiwania i najprawdopodobniej utrzyma stopy procentowe bez zmian mniej więcej do połowy 2025 roku" - piszą.

Wydaje się, że czwartkowa konferencja prezesa NBP Adama Glapińskiego może przebiegać w podobnie jastrzębim tonie jak ostatnia w czerwcu - przewidują eksperci.

Rada Polityki Pieniężnej podała też inne powody utrzymania stóp procentowych. Są w większości zgodne z tym, co komunikowała w minionych miesiącach. "Koniunktura w otoczeniu polskiej gospodarki wciąż jest osłabiona, pomimo pewnej poprawy w ostatnim okresie" - ocenia NBP.

RPP podkreśla też, że w I połowie 2024 r. roczna dynamika PKB w strefie euro była prawdopodobnie niska, natomiast w Stanach Zjednoczonych pozostała relatywnie wysoka. "Utrzymuje się niepewność dotycząca perspektyw aktywności w największych gospodarkach" - zaznacza.

Rada wskazuje, że inflacja w największych gospodarkach rozwiniętych - po wyraźnym spadku w 2023 r. - "kształtowała się w ostatnich miesiącach nadal nieco powyżej celów inflacyjnych banków centralnych" - informuje.

"W Polsce następuje stopniowe ożywienie aktywności gospodarczej, na co wskazuje wzrost sprzedaży detalicznej, przy wciąż osłabionej aktywności w przemyśle i budownictwie" - stwierdza Rada.

Podkreśla też, że na rynku pracy utrzymuje się niskie bezrobocie i wysoka liczba pracujących, choć zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w maju br. było niższe niż rok wcześniej. "Jednocześnie dynamika wynagrodzeń nadal kształtuje się na wysokim poziomie" - czytamy w komunikacie RPP.