Zgodnie z projektem rozporządzeniem, które przygotowało Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, status miasta zyskają po cztery miejscowości w woj. łódzkim i mazowieckim, po dwie w woj. małopolskim i świętokrzyskim oraz po jednej w woj. dolnośląskim, śląskim i wielkopolskim.
Nowe miasta w centrum Polski
W Łódzkiem od 1 stycznia 2023 r. miastami znów staną się: Jeżów (pow. brzeziński), Dąbrowice (pow. kutnowski), Rozprza (pow. piotrowski) oraz Ujazd (pow. tomaszowski). Wszystkie miały prawa miejskie do 1870 r.
Większość ich mieszkańców pracuje poza rolnictwem, jak podał PAP. "W Dąbrowicach ponadto zachowały się dwa place targowe, jak również zabytkowy ratusz i kościół z I połowy XIX wieku. W Rozprzy centrum stanowi zaś zabytkowy rynek wraz z otaczającymi go ulicami. W 2021 roku otwarto tam również Muzeum Ziemi Rozprzańskiej" - pisze agencja.
Na Mazowszu natomiast status miasta zyskają: Latowicz (pow. miński), Bodzanów (pow. płocki), Jastrząb (pow. szydłowiecki) oraz Jadów (pow. wołomiński). W uzasadnieniu projektu rozporządzenia napisano, że wszystkie miały prawa miejskie do 1869 r. I również mają "rozwiniętą infrastrukturę".
"W Latowiczu mieści się zabytkowy kościół wybudowany w latach 1899-1911. W Jastrzębiu jest kościół z początku XX w., a w nim malowany na desce obraz Matki Bożej Bolesnej z przełomu XVI i XVII w. W Jadowie znajduje się rynek, którego dominantą jest murowany kościół z lat 80. XIX w. Wśród atutów Bodzanowa wymieniono Jarmark Norbertański wzorowany na średniowiecznym jarmarku organizowanym w tej miejscowości od 1415 r." - pisze PAP.
Nowe miasta w Małopolsce i woj. świętokrzyskim
W Małopolsce status miasta otrzymają z kolei: Książ Wielki (pow. miechowski) oraz Czarny Dunajec (pow. nowotarski). W centrum pierwszego znajduje się zrewitalizowany rynek, a wśród zabytków wymienionych w projekcie rozporządzenia są kościoły z XIV w., Pałac "Mirów" wybudowany w latach 1585-1595 czy synagoga z 1846 r. Książ Wielki prawdopodobnie uzyskał prawa miejskie przed 1381 r., a utracił w 1869 r.
"Czarny Dunajec liczy zaś blisko 3,8 tysięcy mieszkańców. Osią jego układu jest ulica Piłsudskiego prowadząca do podłużnego rynku. Od 1925 r. był gminą miejską, a prawa miejskie utracił na mocy ustawy z 1933 r." - przekazał PAP.
Nowymi miastami w woj. świętokrzyskim będą natomiast Łopuszno oraz Piekoszów położone (pow. kielecki). W Łopusznie mieści się np. Gminny Ośrodek Sportowo-Wypoczynkowy z kortem tenisowym boiskiem do piłki nożnej, czy sceną koncertową. Od 41 lat odbywają się tam Międzynarodowe Plenery Malarskie. W uzasadnieniu MSWiA zwróciło też uwagę na zabytkowy pałac z przełomu XIX i XX w. oraz Wzgórze Trzech Krzyży.
"W Piekoszowie ważnym aspektem jest bliskość do Kielc, z czym wiąże się skoncentrowanie zabudowy przy drogach krajowych. W uzasadnieniu czytamy, że w miejscowości praktycznie zanikła działalność rolnicza" - podaje PAP.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Nowe miasta w Wielkopolsce, na Śląsku i Dolnym Śląsku
Na Dolnym Śląsku nowym miastem stanie się Miękinia (pow. średzki), która liczy ponad 2 tys. mieszkańców. W woj. śląskim będą to Włodowice (pow. zawierciański). Centrum tej miejscowości stanowi zrewitalizowany rynek ze wmurowaną płytą herbową, a jej atrakcją są ruiny pałacu wybudowanego w latach 1669–1681. Włodowice miały prawa miejskie, ale utraciły je w 1870 r.
W Wielkopolsce miastem zostanie Miasteczko Krajeńskie (pow. pilski). Tamtejsze centrum to Plac Wolności z zabudową tworzącą ciągi historycznej architektury. Miasteczko Krajeńskie miała prawa miejskie od XV w. do 1973 r.
Na mapie Polski obecnie są 964 miasta. W 2022 r. przybyło 10. Zgodnie z projektem rozporządzenia MSWiA z początkiem 2023 r. liczba polskich miast wzrośnie do 979.