Rekompensaty dla samorządów za Polski Ład. Sejm zdecydował

Chodzi o ustawę o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw. Przepisy mają z jednej strony realizować postanowienia programu Polski Ład, wprowadzając m.in. nową subwencję rozwojową dla samorządów.

Z drugiej - zapewnić dostosowanie systemu finansów JST do wyzwań, przed jakim stają samorządy w konsekwencji wdrożenia Polskiego Ładu, zwłaszcza w systemie podatkowym.

Za ustawą głosowało 323 posłów, nikt nie był przeciw, a 121 wstrzymało się od głosu. Teraz ustawa trafi pod obrady Senatu.

Podczas piątkowego głosowania posłowie odrzucili sześć poprawek zgłoszonych przez: Koalicję Obywatelską, Lewicę i Koalicję Polską. Zakładały m.in zwiększenie udziałów w podatku PIT dla gmin powiatów i województw; podwyższenie rekompensaty dla samorządów w stosunku do tej, którą założono w projekcie ustawy, czy propozycję, by w 2021 r. JST otrzymały z budżetu państwa 12,4 mld zł na uzupełnienie subwencji ogólnej.

Podczas prac sejmowych nad ustawą wiceminister finansów Sebastian Skuza zwracał uwagę, że rozwiązania w ramach Polskiego Ładu przełożą się na sytuację samorządów. "Chodzi o większą przewidywalność dochodów jednostek samorządu terytorialnego" - wskazał.

Wyjaśniał, że dlatego zostaną wprowadzone rozwiązania stabilizujące i wzmacniające finanse JST. Wymienił m.in. "wsparcie finansowe w realizacji zadań własnych kwotą 8 mld zł w tym roku".

Jak tłumaczył, regulacje tworzą podstawę prawną do przekazania JST z budżetu państwa w 2021 r. dodatkowych środków jako uzupełnienie subwencji ogólnej - algorytm podziału ma się opierać na udziale JST w PIT planowanych na 2022 r.; uwzględniałby również poziom zamożności JST.

Projekt ustawy zmieniającej zasady ustalania dochodów samorządów w związku ze zmianami wprowadzanymi przez rządowy program "Polski Ład" ma na celu m.in. "ustabilizowanie dochodów samorządów".

Założono m.in. ujednolicenie sposobu ustalania i przekazywania dochodów JST z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) oraz podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Ustalana globalna kwota dochodów samorządu terytorialnego z PIT i CIT bazowałaby na planowanych na dany rok budżetowy wpływach z tych podatków ustalonych przed rozpoczęciem roku budżetowego.

Według ustawy dochody samorządów z PIT i CIT nie mogą być niższe niż uzyskane w latach poprzednich; dodatkowo środki mają być przekazywane w równych ratach miesięcznych. Zapisano też utworzenie nowej części subwencji ogólnej – czyli subwencję rozwojową – która ma zwiększyć możliwości inwestycyjne samorządów.

W procedowanych regulacjach znalazł się m.in. zapis o przekazaniu samorządom w tym roku dodatkowych 8 mld zł, które mają zostać wykorzystane w roku 2022.