Zmiany te wynikają z nowej ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej, uchwalonej 8 listopada.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Nowe wymagania budowlane
Art. 94 ustawy przewiduje, że podziemne kondygnacje muszą być projektowane tak, by mogły służyć jako schrony. Na poniedziałkowym briefingu w Radomiu poseł KO Konrad Frysztak, wiceprzewodniczący sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz sprawozdawca projektu ustawy, wyjaśnił, że oznacza to m.in. wzmocnione stropy nad piwnicami i garażami.
- Na jutrzejszym (we wtorek) posiedzeniu połączonych trzech komisji w Senacie będę sprawozdawał ten projekt ustawy. Wszystko po to, by ustawa już 1 stycznia mogła wejść w życie generalnie jako całość, a wraz z pewnymi elementami vacatio legis - w kolejnych latach - przyznał.
Zmiany te mają na celu zwiększenie liczby miejsc schronienia w sytuacjach zagrożenia. Przepisy będą dotyczyć projektów, dla których wnioski o pozwolenie na budowę zostaną złożone po 31 grudnia 2025 r.
Powstanie system ochrony ludności
Ustawa zakłada stworzenie systemu ochrony ludności, który w razie potrzeby przekształci się w obronę cywilną. Na realizację tych rozwiązań rząd przeznaczy rocznie nie mniej niż 0,3 proc. PKB, co w przyszłym roku wyniesie 10 mld zł. Ministerstwo Finansów szacuje, że w ciągu dekady na tel cel przeznaczymy 130 mld zł.
System ochrony ludności będzie oparty na istniejących strukturach, takich jak PSP, OSP i Państwowe Ratownictwo Medyczne. Koordynacją na poziomie centralnym zajmie się minister spraw wewnętrznych i administracji, wspierany przez Rządowy Zespół Ochrony Ludności.
Głównym celem ustawy jest zapewnienie bezpiecznego środowiska cywilnego w obliczu zagrożeń militarnych i pozamilitarnych. Ustawa nie wpływa na swobody obywatelskie, a jej konstrukcja opiera się na optymalnym wykorzystaniu krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego.
Gdzie jest najbliższy schron? Powstała specjalna mapa
Z inwentaryzacji przeprowadzonej w 2023 r. wynika, że w Polsce znajdują się schrony profesjonalne, w których może schronić się ponad 300 tys. osób. Mamy też miejsca ukrycia i miejsca doraźnego schronienia.
Brakuje jednak powszechnej wiedzy na temat tego, gdzie zlokalizowane są takie kryjówki. Dlatego z inicjatywy Państwowej Straży Pożarnej powstała mapa, na której każdy z obywateli może sprawdzić, gdzie jest zlokalizowany najbliższy schron. Wystarczy, że w wyszukiwarce na górze strony wpiszemy adres i ustawimy promień, a mapa wskaże obiekt, w którym możemy się schronić.