Jak poinformował PIE, w latach 2010-2019 zdolność do sfinansowania zakupu mieszkania wynagrodzeniem rosła, każdego roku za średnią pensję można było kupić o 0,02 mkw. mieszkania więcej.
W 2019 r., ostatnim roku przed pandemią, za przeciętne miesięczne wynagrodzenie można było kupić 0,98 mkw. mieszkania. Trend ten jednak się odwrócił. Od tego czasu przeciętne wynagrodzenie pozwala na zakup coraz mniejszej części mieszkania. W 2022 r. wystarczało na zakup 0,88 mkw. - wyliczył PIE.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Oznacza to spadek wskaźnika do poziomu obserwowanego w 2012 r. "Przed pandemią głównym powodem rosnącej zdolności do sfinansowania zakupu mieszkania średnim wynagrodzeniem był względnie niski wzrost cen nieruchomości w dekadzie 2010-2019. Jak wynika z danych GUS, ceny mieszkań w Polsce wzrosły w tym czasie zaledwie o 22,5 proc., a wartość średniego wynagrodzenia wzrosła w tym czasie o 52 proc." - poinformowali eksperci PIE.
Obserwowana od 2010 r. do 2019 r. korzystna relacja między wzrostem cen mieszkań a wzrostem wynagrodzeń w największym stopniu poprawiła sytuację osób mniej zamożnych i średnio zamożnych.
Wśród osób należących do drugiego kwintyla dochodowego, a więc pomiędzy 20 proc. a 40 proc. najlepiej zarabiających, zdolność do sfinansowania zakupu 1 mkw. mieszkania z dochodu rozporządzalnego wzrosła w tym czasie o 38 pkt. Wśród osób lepiej zarabiających wzrost ten był słabszy i wahał się od 32 pkt dla osób z trzeciego kwintyla dochodowego, do 14 pkt dla osób z piątego kwintyla zarobkowego - wynika z danych przedstawionych przez PIE.
"Należy jednak zaznaczyć, że wzrost dochodów osób najlepiej zarabiających, jest prawdopodobnie niedoszacowany" - zaznaczyli eksperci.
Korzystna realcja odwrócona przez wojnę i pandemię
W analizie wskazano, że pandemia COVID-19 oraz wojna w Ukrainie odwróciły korzystną relację między wzrostem cen mieszkań a wzrostem wynagrodzeń i dochodów ludności.
Jak obliczył PIE, między 2019 r. a 2022 r. wzrost przeciętnego wynagrodzenia wyniósł 29 proc., a przeciętny wzrost ceny 1 mkw. mieszkania w całej Polsce osiągnął 40 proc., czyli prawie dwa razy więcej niż w całej drugiej dekadzie XXI wieku.
Obserwowany efekt był podobny we wszystkich grupach dochodowych, choć najsilniej dotknął osób w II kwintylu dochodowym. Dla tej grupy możliwość sfinansowania zakupu 1 mkw. mieszkania przez dochód osiągany między 2022 r. a 2019 r. spadła o 13 pkt. - podsumowano.
