1. "Inside Job"
Dobre filmy o finansach potrafią w prosty i przejrzysty sposób wyjaśnić widzowi zawiłe kwestie ze świata ekonomii i "Inside Job" sprawdza się w tym świetnie. Reżyser Charles Ferguson jako pierwszy bezpośrednio zaangażował się w kryzys finansowy z lat 2007-2009, demaskując jego przyczyny oraz przebieg.
Narrator filmu Matt Damon stara się przeprowadzić widza przez labirynt intryg, przekopując się przez amerykański system bankowy i tłumacząc zasady gry. Mało jest filmów o giełdzie i finansach, które ogląda się w takim napięciu. "Inside Job" to konkretna skrupulatna analiza skupiająca się na złożoności wielkiego amerykańskiego kryzysu. Rozkłada na czynniki pierwsze mechanizmy współczesnej bankowości. Jednak ostatecznie film objawia się widzowi jako fascynująca i wciągająca opowieść, której fundamentem jest ludzka chciwość. Film zdobył statuetkę Oscara w 2011 roku za najlepszy film dokumentalny. Dostępny jest na platformie Netflix.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
2. "Fahrenheit 9.11"
"Fahrenheit 9.11" to jeden z najbardziej kontrowersyjnych filmów dokumentalnych w historii kina. Opowiada o powiązaniach między rządem amerykańskim, ówczesnym prezydentem Georgem Bushem a organizacjami terrorystycznymi. Śledztwo reżysera Michaela Moore’a, zdobywcy Złotej Palmy na festiwalu w Cannes, są zaskakujące. Choć "Fahrenheit 9.11" należy nazwać przede wszystkim filmem politycznym, twórcy ogromną rolę przykładają do kwestii finansowych.
Ujawniają sieć kontaktów ekonomicznych między USA a krajami islamskimi. Moore oskarża Busha między innymi o finansowanie jego kariery przez najbliższą rodzinę bin Ladena, ujawnia bliskie biznesowe powiązania rodziny amerykańskiego prezydenta z wpływowymi Saudyjczykami. Dużą rolę w "Fahrenheit 9.11" odgrywają pieniądze, oszustwa i korzyści finansowe pojedynczych osób. Film wywołał ogromny skandal, ale i poklask. Stał się jednym z najbardziej dochodowych filmów dokumentalnych w historii.
3. "Fikcyjne bogactwo, czyli 97% niczego"
Dokument Michaela Oswalda to pozycja idealna dla tych, którzy chcą wejść w świat finansów i zrozumieć jego mechanizmy. Reżyser stara się odpowiedzieć na podstawowe pytania na temat pieniądza i procesu jego tworzenia. Na film składają się wywiady z ekonomistami i bankierami, którzy tłumaczą działanie oraz wewnętrzne funkcjonowanie banków centralnych. Solidna dawka wiedzy dla każdego.
4. "Wynalazczyni: Dolina Krzemowa w kropli krwi"
Film dokumentalny w reżyserii Alexa Gibneya opowiada historię Elizabeth Holmes, samozwańczej wizjonerki w dziedzinie biotechnologii, która w wieku 19 lat założyła firmę Theranos mającą zapoczątkować światową rewolucję w medycynie. Holmes przyjeżdża do Doliny Krzemowej zaprezentować przełomowy wynalazek – niewielką maszynę o nazwie Edison, która jest w stanie wykonać 200 testów w ciągu kilku minut z kilku kropli krwi.
Okazał się on na tyle kuszący, że kobieta zebrała ponad 400 milionów dolarów wsparcia od inwestorów. Firma głównej bohaterki rosła w siłę, a ona sama została okrzyknięta w 2014 roku najmłodszą miliarderką na świecie. "Wynalazczyni: Dolina Krzemowa w kropli krwi" nie jest jednak filmem o genialnym wynalazku zmieniającym ludzkie życie, a o ogromnym oszustwie finansowym, które dopuściła się Elizabeth Holmes.
Gibney opowiada o sfinansowaniu jednego z największych kłamstw w Dolinie Krzemowej i o tym, jak ogromna, obiecująca firma technologiczna warta 9 miliardów dolarów nagle obniżyła swoją wartość do zera. Dokument dostępny jest na platformie HBO GO.
5. "Kolektyw"
"Kolektyw" to rumuński dokument obnażający ogromną korupcję w rumuńskim systemie ochrony zdrowia. Dwie nominacje do Oscara (za najlepszy film dokumentalny oraz najlepszy film międzynarodowy) mogą potwierdzić, że reżyser i producent Alexander Nanaua dopuścił się rzetelnego śledztwa.
Film jest zapisem tragicznych wydarzeń, które miały miejsce po pożarze w klubie nocnym Colectiv w Bukareszcie. W jego wyniki 27 osób zmarło, a 180 zostało rannych. Kiedy jednak kolejne ofiary wypadku zaczęły umierać w szpitalach w tajemniczych okolicznościach, dziennikarze śledczy zaczęli doszukiwać się prawdy, natrafiając na kolejne oszustwa w opiece zdrowotnej.
Nanaua w "Kolektywie" ujawnia skorumpowanych urzędników rumuńskich, których kieszenie były zapełniane pieniędzmi podatników. To film w dużej mierze o gromadzeniu majątku kosztem własnego państwa i dobra jego obywateli. Dostępny jest na platformie HBO GO.
6. "Madoff, czyli jak ukraść 65 miliardów dolarów"
Film dokumentalny Jean-Louisa Péreza wciąga od pierwszych minut. Opowiada zaś o jednym z największych przekrętów w dziejach, za który odpowiada arcyoszust z Wall Street. Bernard Madoff był amerykańskim finansistą, twórcą piramidy finansowej zwanej Piramidą Madoffa. Jej skutki dotknęły ponad 13 tysięcy indywidualnych inwestorów czy organizacji, a straty szacowano na 65 miliardów dolarów. Film ujawnia, jak Madoff oszukiwał korporacje oraz banki. Ale reżyser portretuje swojego bohatera nie tylko jako przestępcę, ale i niepoprawnego geniusza finansowego. Bernard Madoff zmarł w wieku 82 lat, odsiadując wyrok 150 lat więzienia.
7. "Chiński przekręt"
Kanadyjski film dokumentalny z 2018 roku wyreżyserowany przez Jeda Rothsteina opowiada o oszustwach maklerów zakrojonych na szeroką skalę, wartych nawet 200 miliardów dolarów. A dotyczy setek chińskich spółek, które w tajemniczych okolicznościach, w niekontrolowanych warunkach i dzięki transakcji odwrotnego przejęcia, przedostawały się na amerykański rynek.
Finansiści szukali nowych sposobów na szybkie osiągnięcie dużych zysków. Czas tuż po kryzysie w 2008 roku stwarzał idealne warunki do rozwoju kolejnej bańki spekulacyjnej. Reżyser nagłaśnia historie kolejnych chińskich firm, które kusiły amerykańskich inwestorów wysokimi notowaniami, a w rzeczywistości, zamiast gigantami i krajowymi potentatami, okazują się niewiele wartymi zakładami.
8. "Być jak Warren Buffett"
Dobre filmy o finansach to nie tylko kulisy afer i skandali, ale i biografie wielkich finansistów. Jedyna biografia filmowa na liście dotyczy Warrena Buffetta. Amerykański inwestor giełdowy, przedsiębiorca i filantrop od lat utrzymuje wysoką pozycję na liście najbogatszych ludzi świata magazynu "Forbes". Jego majątek wyceniany jest na 100 miliardów dolarów.
Film Petera W. Kunhardta obrazuje przemianę bohatera od zakochanego w liczbach chłopaka z Nebraski do światowej sławy biznesmena. Kamera śledzi samego Buffetta, wsłuchując się w wypowiedzi, historie, rady jego oraz jego najbliższych współpracowników. "Być jak Warren Buffett" opowiada nie tylko o rosnącym imperium legendarnego inwestora, ale i pokazuje Bufetta z nieco bardziej intymnej strony. To dobra pozycja dla tych, którzy chcą usłyszeć kilka rad na temat inwestowania. Film dostępny jest na platformie HBO GO.
9. "Life and Debt"
Film w reżyserii Stephanie Black przenosi widza na Jamajkę, aby opowiedzieć, jak polityka dostosowania strukturalnego Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Banku Światowego wpłynęły na sytuację gospodarczą i społeczną wyspy. Choć miało to zagwarantować Jamajce stabilność, reformy nie powiodły się, zadłużając państwo na miliardy dolarów. Film opiera się na wywiadach krytykujących systemy pożyczek, nawiązując do narracji neokolonialnej.
10. The Ascent of Money"
"The Ascent of Money" to fascynująca seria, którą powinien obejrzeć każdy bez względu na to, czy interesuje się ekonomią. Historyk Niall Ferguson zabiera widza w podróż, prezentując pełną historię pieniądza i świata finansów – od czasów starożytnych do wielkiego kryzysu w 2008 roku. Znając najważniejsze historyczne momenty w kształtowaniu się finansów łatwiej zrozumieć ich system.
Powyższe filmy pomogą ci zmienić bądź ukształtować wyobrażenie o ekonomii i wielkich finansach, a także zrozumieć ich złożoność. Oprócz tego oferują fascynujące historie, które wciągną nawet widzów niezainteresowanych pieniądzem.