Odlicz wypłaty na fundusz remontowy. Oto mniej znane oblicze ulgi "Pałacyk plus"

Ulga "Pałacyk plus" kojarzy się gównie z odliczeniami, jakich mogą dokonywać właściciele dworków i pałaców. Została wprowadzona wraz z innymi rozwiązaniami tzw. Polskiego Ładu. Kontrowersje, które wzbudzała, doprowadziły do zmiany zasad i wyłączenia prawa do odliczenia kosztów na nabycie takiej nieruchomości.

W dalszym ciągu właściciele zabytków mogą jednak odliczać (bez limitu) wydatki na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane, wykonywane w uzgodnieniu z konserwatorem. Ale mniej znaną stroną ulgi jest prawo do odliczenia 50 proc. wydatków poniesionych na fundusz remontowy. Grono uprawnionych jest całkiem spore. Ale trzeba uważać, bo jest tu kilka pułapek.

Ulga przeznaczona jest dla podatników PIT rozliczających się według skali podatkowej, podatkiem liniowym oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Mogą z niej skorzystać przedsiębiorcy, jak i osoby prywatne.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Aby skorzystać z ulgi na zabytki, trzeba w momencie poniesienia wydatku być właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego. Najem, dzierżawa, prawo użytkowania wieczystego, a nawet spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nie uprawniają do skorzystania z ulgi. W dodatku nie każdy zabytek nieruchomy uprawnia do ulgi (o tym niżej).

Przy współwłasności ulga przysługuje osobie, która dokonywała wpłat. Jedynie małżonkowie, między którymi istnieje wspólność majątkowa, poniesione wydatki mogą odliczyć w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej, bez względu na to, kto poniósł wydatek, nawet jeśli na dokumencie są dane osobowe drugiego współmałżonka.

Odliczenie od podstawy opodatkowania (a u ryczałtowców od przychodu) nie może przekroczyć 50 proc. poniesionych wydatków na fundusz remontowy. Należy posiadać dowód wpłaty na fundusz wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej, ewentualnie zaświadczenie o wysokości uiszczonych wpłat w roku podatkowym.

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym, dokonano wpłaty należności, składając:

• PIT-37 – podatnicy opodatkowani według skali podatkowej za pośrednictwem płatnika (np. z umowy o pracę, emerytury), 
• PIT-36 – podatnicy opodatkowani według skali podatkowej z działalności gospodarczej lub posiadający inne przychody bez pośrednictwa płatnika,
• PIT-36L – przedsiębiorcy opodatkowani podatkiem liniowym,
• PIT-28 – podatnicy lub przedsiębiorcy opodatkowani w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (np. z działalności gospodarczej, najmu, podnajmu, dzierżawy),

wraz załącznikiem PIT/O, w którym znajdzie się informacja o wysokości odliczenia.

Co ważne, budynek musi posiadać indywidualny wpis do rejestru zabytków lub ewidencji zabytków. Ale uwaga - przez zabytek nieruchomy na potrzeby ulgi należy rozumieć jedynie zabytek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 liter c-e ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

Lista jest więc okrojona tylko do:

c) dzieł architektury i budownictwa,

d) dzieł budownictwa obronnego,

e) obiektów techniki, a zwłaszcza kopalniami, hutami, elektrowniami i innymi zakładami przemysłowymi,

A to oznacza, że układy urbanistyczne, ruralistyczne i zespoły budowlane (które znajdują się pod literą "b" przywołanego przepisu) nie spełniają definicji zabytku na potrzeby ulgi, a więc są z niej wyłączone.

To ma znaczenie, bo w ostatnich latach pojawiło się wiele wpisów w rejestrze zabytków dotyczących całych osiedli czy zespołów budowlanych. W samej Warszawie możemy tam znaleźć, chociażby: "Muranów Południowy" – układ urbanistyczny czy zespół budowlany Osiedla "Przyjaźń".

Takie niekorzystne dla podatników stanowisko potwierdził dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 18 kwietnia 2023 r. (nr 0111-KDSB2-1.4011.94.2023.2.MS), wskazując, iż zabytkiem nieruchomym uprawniającym do odliczeń w ramach ulgi na zabytki nie jest układ urbanistyczny, ruralistyczny i zespół budowlany. 

Informację taką przede wszystkim powinna posiadać wspólnota mieszkania lub spółdzielnia mieszkaniowa, można ją też znaleźć w internecie. I tak:

• Rejestr zabytków. Można sprawdzić portal internetowy mapy.zabytek.gov.pl - należący do Narodowego Instytutu Dziedzictwa lub skontaktować się z wojewódzkim konserwatorem zabytków. W rejestrze znajdują się zabytki nieruchome, wpisane na podstawie decyzji wydanej przez wojewódzkiego konserwatora zabytków z urzędu bądź na wniosek właściciela. Zabytki z rejestru zabytków są oznaczone są biało-niebieską Tarczą Zachwatowicza z napisem "Zabytek chroniony prawem".

• Ewidencja zabytków: Ewidencja zabytków jest prowadzona przez lokalne władze samorządowe. Można taką ewidencję znaleźć na listach udostępnianych na stronach internetowych Wojewódzkich Urzędów Ochrony Zabytków lub urzędów gmin. W ewidencji zabytków mogą znajdować się zabytki nieruchome wyznaczone przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w porozumieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków

W ubiegłym roku ponad 15 tys. osób skorzystało z ulgi, dokonując średnio odliczenia 2,6 tys. zł, chociaż zdecydowanie większe kwoty odliczają podatnicy na prace konserwatorskie i budowlane aniżeli ci uprawnieni do odliczenia wydatków na fundusz remontowy.

Jak widać, liczba korzystających z ulgi rośnie, co świadczy o rosnącej świadomości o istnieniu tej ulgi.

Małgorzata Samborska, doradca podatkowy