Ustawa o PIT przewiduje kilka ulg, z których można skorzystać i zapłacić niższy podatek. Wśród najpopularniejszych są: ulga prorodzinna, ulga rehabilitacyjna i odliczenie wydatków na internet. Prawo do skorzystania z tej ostatniej zostało jakiś czas temu ograniczone. Ciągle jednak – nie dłużej jednak niż przez dwa lata - wydatki na dostęp do sieci można odliczyć. Popularne jest także odliczanie przekazanych darowizn na cele charytatywne lub kultu religijnego
Krzysztof Koniewski, doradca podatkowy, partner w kancelarii TLA, zwraca uwagę, że skorzystanie z ulg każdorazowo wymaga od podatnika posiadania odpowiednich dokumentów, które potwierdzą prawo do odliczenia. Dokumenty te powinny być kompletowane na bieżąco, gdyż późniejsze ich uzyskanie może być utrudnione lub wręcz niemożliwe.
Rozliczanie darowizn w rocznym PIT
Darowizny na cele pożytku publicznego oraz na cele kultu religijnego mogą być przekazywane w formie pieniężnej i rzeczowej. Jak tłumaczy Krzysztof Koniewski, dokumentami niezbędnymi w tym przypadku są dowód wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego (darowizna pieniężna) oraz dokument potwierdzający wartość darowizny i oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny (darowizna rzeczowa).
Inną opcją darowizny uprawniającej do ulgi jest darowizna na cele krwiodawstwa. W przypadku darowizn na cele krwiodawstwa konieczne jest posiadanie zaświadczenia jednostki organizacyjnej realizującej zadania w zakresie pobierania krwi o ilości bezpłatnie oddanej przez krwiodawcę krwi lub jej składników. Aby obliczyć wysokość ulgi, trzeba pomnożyć ilość faktycznie oddanej honorowo krwi (lub osocza) przez przyjęty dla tej ulgi przelicznik, w postaci obowiązującego ekwiwalentu pieniężnego za 1 litr pobranej krwi. Obecnie wynosi on 130 zł.
Odliczenia z tytułu oddania krwi dokonuje się w zeznaniu podatkowym PIT-36, PIT-37 lub PIT-28. Oznacza to, że z odliczenia nie mogą skorzystać podatnicy rozliczający PIT według stawki liniowej.
Ulga rehabilitacyjna w PIT
W przypadku ulgi rehabilitacyjnej konieczne jest posiadanie dokumentów potwierdzających zaliczenie do osób uprawnionych do skorzystania z ulgi (orzeczenia dotyczące niepełnosprawności, decyzja przyznająca rentę) oraz dokumentów potwierdzających poniesienie wydatku (wskazujących sprzedawcę, nabywcę, przedmiot nabycia oraz kwotę zapłaty). Ustawa o PIT zawiera spory katalog wydatków, których poniesienie uprawnia do odliczenia.
Niektóre są limitowane, inne nie. Podatnicy mają również możliwość odliczenia wydatków na zakup leków, ale tylko jeśli wydatki przekroczą 100 zł miesięcznie, wtedy odliczeniu podlega nadwyżka ponad tę kwotę. W przypadku tej grupy odliczeń podatnik również musi dysponować dokumentami potwierdzającymi wydatki. Takim dokumentem może być faktura wystawiona przez aptekę.
- W ramach ulgi rehabilitacyjnej odliczeniu podlegać może ponad 10 kategorii wydatków wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy o PIT. Większość wydatków podlega odliczeniu na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie. W konsekwencji w celu skorzystania z tej ulgi konieczne jest gromadzenie dokumentów – potwierdza Krzysztof Kaźmierski, specjalista ds. podatkowych w Sitech.
Ulga na internet w rocznym PIT
- Ulga internetowa wiąże się z używaniem internetu i wymaga od podatnika posiadania dokumentów potwierdzających poniesione wydatki na ten cel, ze wskazaniem sprzedawcy, nabywcy, przedmiotu nabycia oraz kwoty zapłaty – przypomina Krzysztof Koniewski.
Z przepisów wynika, że podatnicy mogą odliczyć od dochodu poniesione przez siebie wydatki z tytułu użytkowania internetu, w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł. Krzysztof Kaźmierski przypomina jednak, że ulgę na internet można odliczyć tylko w dwóch następujących po sobie latach, jeżeli w okresie poprzedzającym te lata nie korzystano z tego odliczenia.
Ulga prorodzinna na dziecko
Kolejną możliwością zmniejszenia obciążenia podatkowego jest ulga prorodzinna, zależna od liczby dzieci. W przypadku dziecka małoletniego, obok aktu urodzenia, konieczne jest posiadanie dokumentów potwierdzających sprawowanie opieki nad dzieckiem (w tym zaświadczenia lub orzeczenia sądowe). Natomiast w przypadku dzieci pełnoletnich określonych w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 ustawy o PIT, ulga dotyczy dzieci pozostających na utrzymaniu podatnika w związku z wykonywaniem ciążącego na podatniku obowiązku alimentacyjnego lub w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej. Poza dokumentami potwierdzającymi utrzymywanie dziecka konieczne jest posiadanie m.in. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
Szczególna sytuacja ma miejsce, jeżeli z ulgi prorodzinnej na jedno dziecko zamierzają korzystać dwie osoby. W przypadkach takich każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 miesięcznej kwoty ulgi za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem. Wówczas wskazane może być (zwłaszcza w przypadku konfliktu z innymi osobami sprawującymi pieczę nad dzieckiem) gromadzenie dokumentów potwierdzających sprawowanie pieczy w poszczególnych dniach.
Ulg i odliczeń mogłoby być więcej
- Z przykrością trzeba stwierdzić, że z roku na rok system odliczeń, który zawiera polska ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych na tle zachęt stosowanych przez państwa Europy Zachodniej, wygląda coraz bardziej ubogo. Nie można oczywiście odmówić polskim przepisom podatkowym, że w przestrzeni ostatnich lat stały się one bardziej atrakcyjne, jeśli chodzi o odliczenia chociażby rodzinne, natomiast nie można powiedzieć, aby ich pozostała część była znaczącym bodźcem – zauważa Krzysztof Kaźmierski.
Ekspert wskazuje systemy niektórych krajów z Europy Zachodniej, gdzie np. istnieje możliwość pomniejszenia dochodu o faktyczne koszty uzyskania przychodu, tj. dojazdy do pracy, zakup fachowej literatury, dokształcanie podatnika, kursy języków obcych, wyposażenie niezbędne do wykonywania pracy. Jego zdaniem, odliczenia od dochodu odsetek od kredytu konsumenckiego lub mieszkaniowego również powinno być standardem. Czymś naturalnym powinny być odliczenia wydatków na prywatną opiekę medyczną.
Czytaj także:
