W czwartek przed południem rozpoczęło się posiedzenie sejmowej Komisji Finansów Publicznych, poświęcone projektowi ustawy budżetowej na 2025 r. Do projektu zgłoszonych zostało 141 poprawek, nad którymi głosowała komisja. Wśród nich znalazły się propozycje zmniejszające budżety 14 organów, w tym Kancelarii Prezydenta, Trybunału Konstytucyjnego, Krajowej Rady Sądownictwa, Instytutu Pamięci Narodowej. Łącznie chodzi o kwotę 335,5 mln zł.
Ta poprawka została przyjęta. Duże emocje wzbudziła część poprawki, dotycząca TK. Posłowie KP PiS dopytywali, czy jej skutkiem będzie brak środków na wynagrodzenia dla sędziów TK.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
- Intencja wnioskodawców była taka, żeby nie było środków na wynagrodzenia członków TK – powiedział przewodniczący KFP Janusz Cichoń z klubu KO. - W naszej opinii nie mają legitymacji, aby orzekać, stąd taka decyzja – mówił.
Posłowie PiS, m.in. Janusz Kowalski, Michał Wójcik, Zbigniew Kuźmiuk, pytali o stanowisko biura legislacyjnego. Jego przedstawiciele odpowiedzieli, że należy odpowiedzieć na pytanie, czy instytucje te będą w stanie funkcjonować po odebraniu tych środków. Z kolei wiceminister finansów Hanna Majszczyk stwierdziła, że przedstawiciele rządu nie opiniują propozycji zmian w budżetach, takich instytucji jak TK.
Przyjęta przez KFP poprawka zakłada zmniejszenie budżetu Trybunału Konstytucyjnego o 10 mln 834 tys. zł. Poza tym zakłada ona zmniejszenie planowanych wydatków Kancelarii Prezydenta o 13 mln 200 tys. zł. Zaplanowany na przyszły rok budżet kancelarii Sejmu ma być uszczuplony o 11 mln 572 tys. zł, a kancelarii Senatu o 20 mln zł.
Budżet Sądu Najwyższego ma być obcięty o 25 mln 591 tys. zł, a Naczelnego Sądu Administracyjnego o 32 mln 362 tys. zł.
Najwyższa Izba Kontroli, zgodnie z poprawką, miałaby mieć niższy od planowanego budżet o 50 mln 297 tys. zł, Rzecznik Praw Obywatelskich o 2 mln 877 tys. zł, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji o 55 mln 266 tys. zł, a Urząd Ochrony Danych Osobowych - o 6 mln 393 tys. zł.
Poprawka przewiduje też zmniejszenie planowanych wydatków Krajowego Biura Wyborczego - o 2 mln 184 tys. zł, Państwowej Inspekcji Pracy o 28 mln 911 tys. zł, Instytutu Pamięci Narodowej - o 69 mln 656 tys. zł i Krajowej Rady Sądownictwa o 6 mln 412 tys. zł.
Większość poprawek została odrzucona
Zdecydowana większość poprawek została odrzucona w głosowaniu. Zgodnie z zapowiedziami wnioskodawców większość z nich trafi na głosowanie na posiedzeniu plenarnym Sejmu, jako tzw. wnioski mniejszości.
Jedna z przyjętych poprawek zakłada zmniejszenie o 169,9 mln zł środków przeznaczonych na rozbudowę portu w Świnoujściu i przeznaczenie ich m.in. na przywrócenie żeglowności portów regionalnych i lokalnych, w szczególności portów do obsługi morskich farm wiatrowych oraz dla Politechniki Morskiej w Szczecinie i Uniwersytetu Morskiego w Gdyni na prace remontowe, wzrost kosztów utrzymania i dofinansowanie kształcenia studentów.
Komisja przyjęła poprawkę, według której część wydatków urzędów naczelnych oraz środków przeznaczonych na informatyzację – łącznie prawie 12,86 mln zł – zostanie przesunięta na wynagrodzenia pracowników Ministerstwa Cyfryzacji. Inne przesunięcie dotyczy zwiększenia wynagrodzeń osób zajmujących się "obsługą merytoryczną, organizacyjno-prawną, techniczną i kancelaryjno-biurową Pełnomocnika Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej".
Komisja zgodziła się na przesunięcie prawie 21,65 mln zł z rezerwy na dofinansowania działań w obszarze rolnictwa na dotację na działalność Agro Aplikacje sp. z o.o. 5 mln zł zostało przesunięte na program "Pokonać bezdomność", 80 mln zł trafi na dofinansowanie domów pomocy społecznej. 30,2 mln zł otrzymał resort przemysłu na działania związane z programem energetyki jądrowej. Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych dostał dodatkowe 20 mln zł.
Komisja zgodziła się na poprawkę, według której 60 mln zł na realizację m.in. programu "Aktywny rodzic" ma być przesunięte na "realizację konkursu ofert pn. Akademia Wsparcia – krajowy system wspierania rozwoju opieki wczesnodziecięcej w Polsce – 2024-2026". Poza tym komisja zaakceptowała propozycję zmniejszającą środki przeznaczone na rekompensaty dla żołnierzy oraz funkcjonariuszy za pełnienie służby w czasie przekraczającym ustawowo przypisany wymiar czasu służby o ponad 65 mln zł. Mają one zostać przekazane na wydatki związane ze sprawowaniem przez Polskę prezydencji w UE, w tym na wynagrodzenia pracowników.
Co zakłada projekt budżetu
Projekt ustawy budżetowej zakłada, że deficyt budżetu w 2025 r. będzie nie większy niż 289 mld zł. Dochody budżetu mają wynieść 632,6 mld zł, zaś limit wydatków został ustalony na 921,6 mld zł. Zakłada też m.in. 7-procentowy wzrost płac, 5 proc. podwyżki dla budżetówki, 3,9-procentowy wzrost gospodarczy i 5-procentową inflację. Wydatki na obronność mają sięgnąć 4,7 proc. przewidywanego PKB.
W rządowym projekcie prognozuje się, że wzrost wynagrodzeń w przyszłym roku wyniesie 7 proc., natomiast o 5 proc. wzrośnie kwota bazowa dla wynagrodzeń nauczycieli, dla pracowników państwowej sfery budżetowej, w tym funkcjonariuszy i żołnierzy, pracowników ministerstw oraz urzędów centralnych i wojewódzkich. Zwiększony zostanie także fundusz wynagrodzeń pracowników ZUS i KRUS.
W projekcie zaplanowano m.in. 124,3 mld zł na obronę narodową. Łącznie z wydatkami Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych w przyszłym roku wydatki na obronę narodową sięgną 186,6 mld zł, czyli będą o 28,6 mld zł większe, niż planowano na ten rok. Oznacza to, że w 2025 roku wydatki na wojsko wyniosą 4,7 proc. PKB, podczas gdy w tym roku to 4,2 proc. PKB.
Na ochronę zdrowia – łącznie z NFZ - zaplanowano 221,7 mld zł, co oznacza wzrost wydatków o blisko 31 mld zł. Poza tym 8,4 mld zł trafi na program "Aktywny rodzic", na program "Rodzina 800+" 62,8 mld zł, a 3,2 mld zł na rentę wdowią. Na 13. i 14. emeryturę zostanie przeznaczonych 31,5 mld zł, a 24,2 mld zł trafi na waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych.
Resort finansów prognozuje, że w 2025 roku deficyt sektora general government (instytucji rządowych i samorządowych) wyniesie 5,5 proc. PKB. Przewidywana relacja długu tego sektora do PKB (wg definicji Unii Europejskiej) wyniesie 54,6 proc. na koniec 2024 roku i 59,8 proc. na koniec 2025 roku, czyli poniżej wartości referencyjnej określonej w traktacie o funkcjonowaniu UE na 60 proc. Relacja państwowego długu publicznego do PKB wyniesie 43,3 proc. w 2024 r. oraz 47,9 proc. w 2025 r. i pozostanie bezpiecznie poniżej progu ostrożnościowego 55 proc., określonego w ustawie o finansach publicznych.
Terminy płyną nieubłaganie
Projekt budżetu wpłynął do Sejmu 30 września. Zgodnie z zapisami konstytucji rząd musi przesłać dokument do Sejmu najpóźniej na 3 miesiące przed rozpoczęciem roku budżetowego, którego ustawa dotyczy. Po tym, jak Sejm przyjmie ustawę, Senat ma 20 dni od momentu przekazania mu ustawy budżetowej na zaproponowanie poprawek. Prezydent musi otrzymać uchwaloną ustawę budżetową najpóźniej w 4 miesiące od przekazania jej Sejmowi i ma 7 dni na jej podpisanie.
