- Tak, idziemy w tym kierunku - przyznał podczas piątkowej konferencji prasowej wiceminister infrastruktury Piotr Malepszak, odpowiadając na pytanie, czy w tym roku resort zaproponuje projekt ustawy o tzw. prawie warstwowym.
Obecnie wiele należących do kolei nieruchomości w centrach miast nie może być wykorzystanych pod inwestycje, bo prawo nie pozwala na rozdzielenie własności gruntu od własności tego, co zostało nad nim lub pod nim zbudowane.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Kilka lat temu prezes PKP SA Krzysztof Mamiński mówił, że brak prawa warstwowego utrudnia zdobywanie inwestorów, którzy mogliby zabudować niewykorzystywane przestrzenie pod działalność usługową, handlową czy biurową w centrach miast.
Wiceminister Malepszak mówił w piątek, że podczas remontu warszawskiej linii średnicowej rozważane jest jej przykrycie od ulicy Żelaznej do Towarowej. - W "średnicy warszawskiej" jest jeszcze jedna bardzo istotna kwestia, właściwie kluczowa z punktu widzenia przyszłej funkcjonalności tego, co nad tą "średnicą" - tłumaczył.
"PKP musi iść w kierunku biznesowym"
- Musimy wrócić do tego, o czym myśleliśmy, o czym mówiliśmy 10 lat temu: do zabudowy "średnicy" na górze, nad tunelem, żeby skorzystać z tych gruntów, które są własnością PKP SA i móc stworzyć zupełnie nową funkcjonalność miasta w tym obszarze - stwierdził Malepszak.
Dodał, że PKP SA, dysponując "ogromną powierzchnią gruntową", musi iść w kierunku biznesowym. - Jeśli grunty nie będą potrzebne na cele kolejowe, to definitywnie celem PKP SA powinna być komercjalizacja tych gruntów, tak, żeby struktura PKP SA mogła czerpać korzyści finansowe z tych lokalizacji. To ma być organizacja, to ma być holding, którego mocną nogą ma być działalność biznesowa - przekonywał.
Cała infrastruktura linii średnicowej była budowana od lat 20. do 60. XX wieku. W ramach modernizacji tej linii ma zostać przebudowanych ok. 50 km torów, ponad 30 obiektów inżynieryjnych, w tym dwa mosty przez Wisłę i dwa tunele średnicowe (linia dalekobieżna i podmiejska), a także przystanki Warszawa Śródmieście, Warszawa Ochota, stacje Warszawa Wschodnia i Warszawa Centralna. Powstaną też nowe przystanki: Warszawa Solec i Warszawa Nowy Świat.
Dzięki tej inwestycji ma wzrosnąć przepustowość: z 16 par pociągów na godzinę na linii średnicowej do 24 par oraz z 14 par pociągów na godzinę na linii dalekobieżnej do 20 par.
Polskie Koleje Państwowe należą do największych w Polsce właścicieli gruntów i nieruchomości. Majątek PKP SA stanowią zarówno obiekty pełniące funkcje związane z obsługą transportu kolejowego, jak i nieruchomości o charakterze typowo komercyjnym. Komercyjnym wykorzystaniem nieruchomości kolejowych zajmuje się spółka Xcity Investment.
W Stanach można kupić "puste powietrze"
Dyskusja o prawie warstwowym toczy się w Polsce od kilku lat. W listopadzie 2021 roku Ministerstwo Sprawiedliwości informowało portal Prawo.pl, że "trwają prace analityczno-koncepcyjne, obejmujące m.in. badanie rynku co do potrzeby wprowadzenia regulacji dotyczącej własności warstwowej i jaki zakres oddziaływania na system prawny powinna mieć nowa instytucja prawna". Wtedy jednak z pomysłu nic nie wyszło.
Portal tłumaczył, że różne formy prawa warstwowego funkcjonują m.in. we Francji, Austrii, Szwecji, Finlandii i Stanach Zjednoczonych. "W Nowym Jorku czy Chicago można kupić działkę abstrakcyjną, znajdującą się nad ziemią, tzw. puste powietrze" - tłumaczył obrazowo serwis. Kilka lat temu w Nowym Jorku nad torami kolejowymi wyrosły wieżowce w ramach projektu Hudson Yards.