Nowelizacja ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw ma umożliwić firmom, osobom fizycznym i spółdzielniom mieszkaniowym uzyskanie na własność gruntów, które mają w użytkowaniu wieczystym. Regulacja zawiera też rozwiązania, które mają przyspieszyć rozwój społecznych agencji najmu (SAN), a także zmiany w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC).
Użytkowanie wieczyste przechodzi do historii
Jak wskazała we wtorek Kancelaria Prezydenta RP, podstawowym celem ustawy jest umożliwienie nabycia prawa własności użytkownikom wieczystym gruntów, które nie uległy dotąd uwłaszczeniu z mocy prawa lub na podstawie decyzji administracyjnej.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Nowelizacja przewiduje, że cena nieruchomości nabywanej przez użytkownika wieczystego będącego przedsiębiorcą będzie ustalana jako co najmniej 20-krotność dotychczasowej opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste. W przypadku niewykorzystywania nieruchomości na działalność gospodarczą cena będzie ustalana na poziomie 20-krotności dotychczasowej opłaty.
Ponadto w ciągu roku od wejścia w życie ustawy użytkownik wieczysty nieruchomości gruntowej będzie mógł wystąpić z żądaniem sprzedaży tej nieruchomości na jego rzecz. Spod roszczenia wyłączono m.in. grunty, w stosunku do których użytkowanie wieczyste zostało ustanowione po 31 grudnia 1997 r., a także grunty Skarbu Państwa powierzone Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa, Agencji Mienia Wojskowego, Lasom Państwowym czy parkom narodowym.
Przy roszczeniu cena gruntu stanowiącego własność Skarbu Państwa wyniesie, w przypadku płatności jednorazowej, 20-krotność dotychczasowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego. W przypadku płatności ratalnej cena wyniesie równowartość 25 opłat rocznych. Samorządy będą mogły przyjąć tę samą zasadę lub negocjować cenę z nabywcą, przy czym cena nie będzie mogła przekroczyć rynkowej wartości gruntu.
Zmiany w PCC
Nowelizacja zawiera także zmiany w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z nimi PCC w wysokości 6 proc. ma objąć zakup co najmniej sześciu mieszkań w jednej inwestycji - w jednym budynku lub kilku budynkach tworzonych na jednej nieruchomości gruntowej. Nabycie pierwszego mieszkania będzie zwolnione z PCC.
Regulacja zawiera też rozwiązania, które mają przyspieszyć rozwój społecznych agencji najmu (SAN). Są to podmioty współpracujące z gminą, które pośredniczą między właścicielami mieszkań na wynajem i osobami niemogącymi sobie pozwolić na wynajęcie mieszkania na warunkach rynkowych. Rozszerzono katalog podmiotów, które mogą prowadzić SAN-y, o wszystkie podmioty wymienione w ustawie o pożytku publicznym. Umożliwiono SAN-om dzierżawę budynków niemieszkalnych w celu przekształcania ich na lokale mieszkalne lub budynki mieszkalne jednorodzinne. Ponadto takie podmioty będą mogły ubiegać się o finansowe wsparcie w ramach Funduszu Dopłat w BGK.
Większość zapisów ustawy wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia. Przepisy dotyczące wyższego PCC przy zakupie co najmniej sześciu mieszkań w jednej inwestycji mają wejść w życie 1 stycznia 2024 r.