Druga połowa grudnia sprzyja całorocznym podsumowaniom. Postanowiliśmy przypomnieć najważniejsze zagraniczne przejęcia polskich firm przed spółki z Ukrainy. Rok 2024 nie był może szczególnie intensywny w tej kwestii, jednak przyniósł kilka istotnych przejęć polskich firm, o których warto przypomnieć.
Ursus przejęty przez ukraińską spółkę po zaniżonej cenie
Kultową polską markę Ursus, znaną z produkcji ciągników, nabyła jesienią br. w trzecim przetargu za 74 mln zł ukraińska spółka M.I. Crow, której prezesem jest biznesmen Oleg Krot. Podkreślmy, że doszło do przejęcia spółki w stanie upadłości. W pierwszym konkursie syndyk masy upadłościowej chciał minimum 125 mln zł, a w drugim - 99 mln zł.
Nowe nadzieje wiążą się z firmą Krota, biznesmena z Kijowa, uchodzącego w ukraińskich mediach za "mleczną krowę". Jakiego przedsięwzięcia się dotknął, do tej pory zamieniał je w zyskowny biznes. Nie brakowało jednak kontrowersji wokół jego osoby, zwłaszcza po zawiązaniu partnerstwa z rosyjską spółką w 2021 roku.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Dzisiejszy Ursus to przede wszystkim odnowiony znak towarowy, przejęty przez Pol-Mot w 2011 roku, gdy zakłady Ursusa były już praktycznie bankrutem. W poprzedniej dekadzie próbowano je reaktywować, planując rozwój na rynku afrykańskim i poprzez wejście na rynek pojazdów elektrycznych. Sukcesów na tym polu nie osiągnięto.
Spółka M.I. Crow poza prawem do znaku towarowego Ursus nabyła też zakłady produkcyjne w Dobrym Mieście i Lublinie, a także ponad 4-hektarową nieruchomość w Biedaszkach Małych w gminie Kętrzyn. Krot zapewnił, że fabryki w Lublinie i Dobrym Mieście nie zostaną zamknięte. - Planujemy kontynuację produkcji maszyn rolniczych i rozszerzenie asortymentu produktów, koncentrując się na współczesnych potrzebach rolnego sektora - mówił "Pulsowi Biznesu" nowy właściciel Ursusa.
Farmak przejął całą polską firmę farmeceutyczną
Pod koniec marca ukraińska firma farmaceutyczna Farmak zakończyła przejęcie polskiej firmy farmaceutycznej Symphar. Stała się jej wyłącznym właścicielem. Przejęcie, jak przekazali nowi właściciele, stanowi "część strategii międzynarodowej ekspansji Farmak, będącej wyrazem najnowszej fuzji oraz ubiegłorocznych przejęć w Czechach i na Słowacji".
Wiktor Kostiuk, szef Farmak AG, skomentował przejęcie polskiej firmy farmaceutycznej następująco: - Rozpoczyna się nowy rozdział dla Farmak i Symphar. Nie możemy się doczekać współpracy z nowymi członkami naszego zespołu, aby rozwijać naszą połączoną działalność i nadal zapewniać niezawodne leczenie pacjentom i pracownikom służby zdrowia w Polsce.
Sam Farmak to międzynarodowa firma farmaceutyczna założona w 1925 roku. Posiada 10 biur handlowych strategicznie rozmieszczonych na całym świecie, w tym w Ukrainie, Polsce, Czechach, na Słowacji, w Azji Środkowej, regionie Azji i Pacyfiku, na Bliskim Wschodzie i w Europie Zachodniej.
Oburzenie po zwolnieniach i zamknięciu zakładu mrożonek
W tym roku szczególnie głośno wybrzmiały skutki przejęcia z 2023 roku -jesienią ubiegłego roku ukraińska spółka Trzy Niedźwiedzie przejęła kaliski zakład Calfrost, produkujący mrożonki. Był to początek końca zakładu. Do końca czerwca tego roku wszyscy pracownicy otrzymali zwolnienia, a właściciel zapowiedział sprzedaż zakładu wskutek "trudnej sytuacji ekonomicznej spółki spowodowanej wzrostem cen i kosztów związanych z prowadzeniem firmy".
Uzasadniono, że "skutkuje koniecznością zaprzestania prowadzenia działalności". Takie wyjaśnienie przekazano Powiatowemu Urzędowi Pracy. PUP zaproponował pracodawcy zorganizowanie spotkania dla pracowników i ustalenie zakresu pomocy dla zwalnianych osób. Jednak właściciel nie dopowiedział na pismo urzędu. Zwolnieni z Calfrost specjaliści otrzymali ofertę pracy w Zielonej Górze. Z propozycji skorzystała jedna osoba.
Ukraińska spółka wystawiła teren zakładu Calfrost na sprzedaż za 12,9 mln zł. Spekulowano, że w miejscu zlikwidowanego zakłady produkującego mrożonki mogłyby powstać nowe mieszkania. Lokalne faktykaliskie.info podawały, że nie ma wielu chętnych na zakup zakładu. Jeden z zainteresowanych deweloperów ma stawiać warunek - wyburzenie wszystkich budynków, które znajdują się na gruncie.
Ukraińska miliarderka i zmiany w Intersport
Ukraiński kapitał wszedł też do spółki Intersport Polska, znanej sieci odzieży sportowej i akcesoriów. W październiku 2023 roku Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wyraził zgodę na przejęcie spółki przez ukraińską miliarderkę Galynę Fedoriwnę Geregę pakietu większościowego. Jest ona współwłaścicielką sieci ukraińskich hipermarketów budowlanych "Epicentr".
- Jestem pewien, że z nowym inwestorem uda się nam osiągnąć zakładany cel, jakim jest pozycja numer jeden w naszym segmencie rynku. To ambitne, ale i realne zadanie, które dzięki inwestycji, wsparciu osobowemu oraz know-how naszego partnera z Ukrainy uda się wspólnie zrealizować - mówił były już prezes Intersport Polska Marek Kaczmarek, po podpisaniu umowy inwestycyjnej z ukraińską miliarderką. 16 grudnia 2024 roku doszło do rejestracji przez sąd podwyższenia kapitału zakładowego Intersport Polska S.A. Nowa wysokość kapitału zakładowego wynosi ponad 12, 163 mln zł.
Odkupienie budowanej fabryki, zabezpieczenie terminala w Gdyni
W kontekście przejęć warto odnotować w tym roku również odkupienie budowanej w Koninie fabryki materiałów katodowych przez chińską spółkę Ningbo Ronbay New Energy Technology. Chińczycy przejęli ją od Johnson Matthey. Docelowo roczna produkcja ma osiągnąć 20 tys. ton.
Raport zakłada, że pierwsza faza budowy gotowa będzie do końca 2025 r. "Fabryka dysponuje dużym terenem, kompletnymi budynkami, laboratoriami oraz infrastrukturą pomocniczą, a także posiada wszystkie wymagane pozwolenia środowiskowe, co znacznie przyspieszy realizację projektu" – oceniła spółka w dokumencie.
Rekordowa przejęcie z Chin, zabezpieczenie terminala
Kapitał chiński dokonał rekordowej inwestycji nad Wisłą jesienią 2023 roku, gdy Tencent sfinalizował zakup większości akcji Techlandu. Wartość pakietu (67 proc.) sprzedanych akcji szacowana była na ponad 6,3 mld zł. Jednostkowej inwestycji tej skali ze strony Państwa Środka nad Wisłą jeszcze nie było.
Nie w kontekście przejęć, ale zabezpieczenia chińskich interesów należy odnotować tegoroczny ruch rządu. Należący do chińskich właścicieli Hutchison Ports Gdynia trafił na listę obiektów infrastruktury krytycznej, zawiadywaną przez Rządowe Centrum Bezpieczeństwa. Terminal znajdzie się pod szczególną ochroną państwa, ale zarazem ruch przetnie powtarzające się medialne doniesienia o chińskiej "enklawie portowej", wyłączonej spod polskiego prawa.
Bartłomiej Chudy, dziennikarz money.pl
