Wszystko, co wiemy o budżecie. Tyle rząd wyda na nowe i stare świadczenia

W środę poznaliśmy założenia do budżetu na rok 2025. Ministerstwo finansów nie opublikowało jeszcze całego dokumentu, ale główne jego założenia zostały przedstawione. W projekcie przewidziano rekordowe wydatki na ochronę zdrowia i obronność, a także kontynuację programów socjalnych.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

W 2025 roku polityka rządu będzie nakierowana na wzmacnianie potencjału polskiej gospodarki. Według prognoz, w kolejnym roku spodziewane jest wyraźne ożywienie gospodarcze. Produkt Krajowy Brutto ma wzrosnąć realnie o 3,9 proc. Resort podkreśla, że w 2025 roku rekordowe środki zostaną przeznaczone na ochronę zdrowia oraz obronność.

Z informacji przekazanych przez Ministerstwo Finansów wynika, że priorytetem rządu pozostają świadczenia. Wśród nich wymieniono program "Aktywny Rodzic", program "800+" czy tzw. rentę wdowią. Jednocześnie resort zapowiada przywrócenie budżetowi państwa właściwej rangi konstytucyjnej, co ma dotyczyć zapewnienia przejrzystości przepływów środków publicznych.

Dochody budżetu państwa mają wynieść 632,6 mld zł, a wydatki powinny ukształtować się na poziomie 921,6 mld zł. Deficyt budżetu państwa ma wynieść 289 mld zł. Resort podkreśla, że w odróżnieniu od lat poprzednich, w budżecie uwzględnione zostaną wydatki, które dotychczas były "wypychane" poza budżet.

Ministerstwo Finansów przekazuje, że w 2025 roku rząd zabezpieczył rekordowo wysokie środki na opiekę zdrowotną. "zgodnie z ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, będzie to co najmniej 6,5 proc. PKB, czyli co najmniej 221,7 mld zł" - czytamy w dokumencie. Resort dodaje, że oznacza to wzrost wydatków na opiekę zdrowotną o prawie 31 mld zł, czyli o ok. 16 proc. w porównaniu do 2024 roku.

Rekordowe środki zabezpieczone zostały również na obronę narodową, w tym na wzrost uposażeń żołnierzy zawodowych. "w 2025 roku będzie to 124,3 mld zł, w porównaniu do 118,1 mld zł w 2024 roku (wzrost o 6,2 mld zł)" - podaje resort. Dodaje, że łącznie z wydatkami Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych, w przyszłym roku wydatki na obronę narodową sięgną 186,6 mld zł, czyli będą o 28,6 mld zł większe niż planowano na 2024 rok.

W 2025 roku wydatki na polskie wojsko wyniosą 4,7 proc. PKB (w 2024 roku jest to 4,2 proc. PKB). Resort informuje też, że na waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2025 roku, w tym świadczeń emerytalno-rentowych funkcjonariuszy oraz uposażeń sędziów i prokuratorów w stanie spoczynku, przeznaczonych jest 24,2 mld zł.

Ministerstwo Finansów podaje, że na program "Aktywny Rodzic", którego celem jest pogodzenie zadań rodzicielskich z aktywizacją zawodową, zabezpieczonych jest 8,4 mld zł. To o 6,9 mld więcej niż w 2024 roku. Resort informuje również, że w przyszłym roku wzrost kwoty bazowej dla wynagrodzeń nauczycieli wyniesie 5 proc.

Z dokumentu wynika, że o 5 proc. wzrosną także wynagrodzenia, w tym kwoty bazowe dla pracowników państwowej sfery budżetowej, w tym funkcjonariuszy i żołnierzy, pracowników ministerstw oraz urzędów centralnych i wojewódzkich. Ministerstwo Finansów dodaje, że zwiększony zostanie także fundusz wynagrodzeń pracowników ZUS i KRUS.

Na cele związane z mieszkalnictwem rząd zaplanował ok. 4,2 mld zł. "to o ok. 1,4 mld zł, czyli o ponad 50 proc. więcej niż w 2024 roku" - czytamy w dokumencie. Ministerstwo Finansów podaje, że na realizację tzw. urlopu dla przedsiębiorców, czyli zwolnienia z opłacania składek w jednym wybranym miesiącu w roku, przeznaczonych jest 1,6 mld zł.

Zabezpieczone zostały środki na wypłatę tzw. renty wdowiej, czyli możliwości pobierania łącznie renty rodzinnej oraz innego świadczenia emerytalno-rentowego, np. emerytury. "na ten cel przeznaczone jest 3,2 mld zł" - czytamy w dokumencie. Ministerstwo Finansów dodaje, że w 2025 roku zaplanowane jest zwiększenie rezerwy na inwestycje z Krajowego Planu Odbudowy o 1,9 mld zł (do 4,7 mld zł).

Jak podkreśla ministerstwo , w budżecie na 2025 rok rząd zabezpieczył pieniądze na kontynuację działań społeczno-gospodarczych. Wśród nich wymieniono m.in. program "Rodzina 800+" (62,8 mld zł), wypłaty 13. i 14. emerytury (31,5 mld zł), zadania drogowe i kolejowe realizowane w ramach programów wieloletnich (16,6 mld zł), czy świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami (7,1 mld zł, czyli więcej o 3,4 mld zł w stosunku do 2024 roku).

Budżet na 2025 rok obejmuje ponadto spłatę 63,2 mld zł zobowiązań z tytułu obligacji wraz z odsetkami Polskiego Funduszu Rozwoju S.A. (34,7 mld zł) wyemitowanych w 2020 roku na sfinansowanie rządowego programu "Tarcz Finansowych" oraz przez Bank Gospodarstwa Krajowego na rzecz Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 w latach 2020-2023 (28,5 mld zł).

Resort zwraca uwagę, że w budżecie uwzględniono także skutki reformy dochodów jednostek samorządu terytorialnego. "w efekcie której samorządy otrzymają o 24,8 mld zł większe dochody z udziałów w podatkach PIT i CIT (w stosunku do dochodów, jakie wynikałyby dla samorządów z dotychczasowych przepisów)" - czytamy w dokumencie.

W podsumowaniu tego, co wiemy o budżecie, resort podaje, że w przyszłym roku nastąpi dalsze ożywienie gospodarcze, a PKB wzrośnie o 3,9 proc. (w 2024 roku o 3,1 proc.). Resort prognozuje, że w 2025 roku dynamika spożycia prywatnego osiągnie poziom 4,3 proc., a inwestycje ogółem zwiększą się o 6,4 proc. Oczekuje się również, że stopa bezrobocia na koniec roku spadnie do 4,9 proc.

Rząd prognozuje się, że w 2025 roku wzrost przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej wyniesie 7,1 proc., czyli o 2,1 pkt. proc. powyżej prognozowanej inflacji. Resort oczekuje, że w 2025 roku inflacja wyniesie 5 proc.

Ministerstwo Finansów przewiduje też, że w 2025 roku deficyt sektora GG (general government) wyniesie 5,5 proc. PKB. Resort podaje, że przewidywana relacja do PKB długu sektora instytucji rządowych i samorządowych (wg definicji UE) wyniesie 54,6 proc. na koniec 2024 roku i 59,8 proc. na koniec 2025 roku, czyli poniżej wartości referencyjnej, która zawarta jest w traktacie o funkcjonowaniu UE na poziomie 60 proc.

Relacja państwowego długu publicznego do PKB wyniesie 43,3 proc. w 2024 roku oraz 47,9 proc. w 2025 roku, pozostając bezpiecznie poniżej progu ostrożnościowego 55 proc., który określony jest w ustawie o finansach publicznych. Resort dodaje, że projekt ustawy budżetowej na 2025 rok zostanie skierowany do Rady Dialogu Społecznego.