Polski Ład przegłosowany. Oto co się zmieni w podatkach [PORADNIK]

Od majowej prezentacji Polskiego Ładu minęło już sporo czasu, a wiele rozwiązań statecznie różni się od oryginalnych propozycji. Ustawa, przyjęta przez Sejm w piątek, teraz pójdzie do Senatu. Zgodnie z rządowymi planami, rozwiązania podatkowe powinny wejść w życie od początku roku.

Zdaniem Sławomira Dudka, eksperta Forum Obywatelskiego Rozwoju, tak naprawdę przeciętny Polak zyska na zmianach niewiele albo wcale. - Faktycznie sporo osób, przede wszystkim tych mniej zarabiających, nieco zyska. Jednak najczęściej będzie do kilkanaście, kilkadziesiąt złotych. Biorąc jednak pod uwagę 6-procentową inflację, nie będą to w żaden sposób pieniądze odczuwalne w domowych budżetach - mówi w rozmowie z money.pl.

Co się jednak konkretnie zmienia? Wyjaśniamy kluczowe zmiany podatkowe Polskiego Ładu w przystępnej formie pytań i odpowiedzi.

Kwota wolna od podatku jest po prostu sumą rocznych dochodów, które nie podlegają opodatkowaniu. Polski Ład ustalił jej wysokość na 30 tys. zł. Do tej pory kwota wynosiła maksymalnie 8 tys. zł - i była stosunkowo niska na tle Unii. Jeśli zatem ktoś miał właśnie tyle dochodów, fiskusowi nic oddawać nie musiał.

Z wyliczeń totalmoney.pl wynika, że jeśli ktoś w 2021 r. będzie miał 10 tys. zł dochodów, zapłaci podatek w wysokości 614 zł. Przy zarobkach rzędu 30 tys. będzie to już jednak ponad 4,5 tys. zł. Jeśli przegłosowane przez Sejm rozwiązania ostatecznie wejdą w życie, w takich przypadku również nie trzeba będzie nic fiskusowi oddawać.

Ostatecznie jednak kwota wolna od podatku zależy od zarobku - im ten jest wyższy, tym kwota wolna jest niższa. Najlepiej zarabiający natomiast nie skorzystają z niej w ogóle.

Kolejną kluczową zmianą są nowe progi podatkowe. Przez wiele lat zmian tu nie było. Od 2022 roku jednak wyższy, 32-procentowy podatek ma się opłacić dopiero od 120 tys. zł rocznych dochodów, a nie 85 tys. zł, jak dotychczas.

Jedną z najbardziej kontrowersyjnych zmian z Polskiego Ładu dotyczy sposobu naliczania składki zdrowotnej. Składka wynosi 9 proc. dochodu, jednak 7,75-proc. można odliczyć od podatku. Przegłosowane zmiany to odliczenie eliminują.

Przedsiębiorcy na podatku liniowym zapłacą natomiast składkę w wysokości 4,9 proc. dochodów. Inaczej będzie w przypadku przedsiębiorców rozliczających się podatkiem zryczałtowanym. Ci o rocznych przychodach do 60 tys. zł będą płacić składkę w wysokości 9 proc. od 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Ale już ci o przychodach między 60 tys. zł - 300 tys. zł - od 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia.

Tak skomplikowane przepisy krytykuje Sławomir Dudek. - Do tej pory przepisy dot. składki ograniczały się do kilku akapitów. Teraz są na kilku stronach - mówi.

- Nowe zasady są tak szerokie i tak skomplikowane, że na pewno w styczniu czeka nas wielki chaos w firmach. Już teraz księgowi łapią się za głowy - dodaje Dudek.

Rząd od początku zapewniał, że rozwiązania są korzystne dla większości podatników. Jednak przeciętnie zarabiający mogliby stracić na nowych zasadach składki zdrowotnej. Rozwiązaniem ma być niespotykana dotąd w polskim systemie podatkowym ulga dla klasy średniej.

Ma ona nie zwiększyć podatków płaconych przez osoby o dochodach od 68,4 tys. zł do 133,6 tys. zł. Początkowo z ulgi mieli skorzystać tylko pracownicy na etatach, ale ostatecznie obejmą też i przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych.

Kolejne zmiany mają zachęcić seniorów do pracy nawet po osiągnięciu wieku emerytalnego.

Jeśli taki senior będzie pracował i nie będzie pobierał emerytury, może liczyć na dodatkowe odliczenie w kwocie 85 tys. zł. To natomiast oznacza, że taka osoba nie będzie musiała płacić podatku od dochodów nieprzekraczających 115 tys. zł.

Zbliżone rozwiązanie wprowadzono dla dużych rodzin - takich z przynajmniej czwórką dzieci. Odliczenie w wysokości 85 tys. zł rozszerzy 30-tysięczą kwotę wolną od podatku. To daje w przypadku dwójki rodziców aż 230-tysięczny pułap, do którego nie trzeba będzie się rozliczać z fiskusem.

Zdaniem Sławomira Dudka, to właśnie emeryci najbardziej zyskają na zmianach. - W dużej mierze to będzie transfer środków dla nich od osób pracujących - mówi w rozmowie z money.pl.

- Liczba zmian jest przytłaczająca - uważa jednak Dudek. Pewnie zresztą o to chodziło rządowi. Jak system podatkowy jest skomplikowany, to można manipulować opinią publiczną, przedstawiając to wszystko jako obniżkę danin - mówi.

- Projekt jest tak skomplikowany, nieprzemyślany, pełen prowizorek i złych rozwiązań dla gospodarki, że najlepszym rozwiązaniem jest jego zatrzymanie i powrót do etapu prekonsultacji ze społeczeństwem, najlepiej w ramach Rady Dialogu Społecznego - uważa ekspert FOR.

Czytaj też: Podatkowy Polski Ład przegłosowany. "Firmy już się mogą przygotowywać"