W przedterminowych wyborach w Niemczech zwyciężył blok chadecki. Niemcy dali czerwoną kartkę dotychczasowemu kanclerzowi Olafowi Scholzowi i jego partii. Postawili na nową siłę polityczną z Friedrichem Merzem na czele. Merz zapowiadał, że jeśli zostanie kanclerzem, z pierwszą wizytą pojedzie do Paryża i Warszawy.
Zmiana władzy w Niemczech może być szansą na otwarcie nowego rozdziału w relacjach z Polską, zwłaszcza na płaszczyźnie gospodarczej i militarnej. Ma to szczególne znaczenie w kontekście ostatnich wydarzeń związanych ze zmianą stanowiska USA wobec Ukrainy oraz konfrontacyjnych wypowiedzi Donalda Trumpa i jego otoczenia wobec Europy. Jak patrzą na to wszystko niemieccy politycy, którzy za chwilę przejmą rządy w kraju? Rozmawiamy z Paulem Ziemiakiem, politykiem polskiego pochodzenia, bliskim współpracownikiem przyszłego kanclerza Niemiec.
Przemysław Ciszak, money.pl: Po zwycięstwie CDU/CSU w przedterminowych wyborach do parlamentu Friedrich Merz mówił o nowym otwarciu w relacjach z Polską i większej współpracy. Jakie wspólne interesy powinny być na pierwszym planie?
Paul Ziemiak, działacz CDU: Potrzebujemy wreszcie nowego niemiecko-polskiego traktatu o przyjaźni. Powinniśmy wzmocnić współpracę między Sejmem a Bundestagiem. W tym celu obiecującym rozwiązaniem byłoby Niemiecko-Polskie Zgromadzenie Parlamentarne. Podczas moich licznych podróży do Warszawy otrzymałem od naszych polskich przyjaciół wiele sygnałów poparcia dla tego pomysłu.
Berlin i Warszawa mają szansę mówić jednym głosem i nadać ton w UE? Kwestie bezpieczeństwa i wsparcia dla Ukrainy wydają się dziś kluczowe. Polska może liczyć na Niemcy?
Wyzwania naszych czasów wymagają, aby Niemcy i Polska przede wszystkim zacieśniły współpracę wojskową. Polska chroni zarówno zewnętrzną granicę UE, jak i NATO. W tym zakresie musimy wspierać naszych polskich przyjaciół.
Jest to zresztą zgodne z ustaleniami poczynionymi podczas ostatnich niemiecko-polskich konsultacji rządowych 2 lipca 2024 roku, według których Niemcy zobowiązały się wspierać Polskę w ochronie jej wschodniej granicy.
Kolejne posunięcia amerykańskiej administracji i działania Donalda Trumpa mocno niepokoją Europejczyków. Rosną obawy, że Europa zostanie porzucona. W tej sytuacji musimy zacieśniać współpracę w ramach UE. Jaką rolę widzi pan dla Warszawy, Berlina i Paryża?
Trójkąt Weimarski to właściwy format, aby nadać UE nowy, pozytywny impuls. Polska prezydencja w Radzie UE stanowi ważną okazję do przywrócenia Unii nowej pewności i odwagi na przyszłość. W tym celu musimy rozwinąć dotychczasową narrację o "silniku niemiecko-francuskim" w kierunku "silnika niemiecko-francusko-polskiego".
Stajemy przed poważnym wyzwaniem w kwestii wzmocnienia własnej obronności przy jednoczesnym wsparciu walczącej Ukrainy. Zacieśniona współpraca między Niemcami, Francją i Polską wystarczy do tego, aby dać impuls dla całej Unii Europejskiej?
Zdecydowanie. Trójkąt Weimarski pomaga europejskiej wspólnocie w koordynowaniu wsparcia dla Ukrainy. Polska jako najważniejsze państwo regionu jest kluczowym graczem w Europie Wschodniej – nie tylko dlatego, że jest obecnie głównym hubem logistycznym dla wsparcia Ukrainy. Kluczowe decyzje dotyczące przyszłości Ukrainy, jak i całego regionu, nie mogą być podejmowane bez udziału Polski.
Dziś nikt nie ma jednak wątpliwości, że sytuacja się zmieniła. Czy w związku z tym UE powinna dążyć do budowy własnego systemu obrony, w tym choćby przeciwrakietowej? Takie projekty jak ESSI (Europejska Inicjatywy Tarczy Powietrznej) czy wspólne patrolowanie Bałtyku wydają się kluczowe.
Zasadniczo Europejczycy muszą przejąć większą odpowiedzialność za własne bezpieczeństwo, szczególnie w kontekście ambiwalentnego stosunku obecnej administracji USA do sojuszu transatlantyckiego.
W obliczu rosnącego zagrożenia ze strony Federacji Rosyjskiej konieczne jest zacieśnienie współpracy wojskowej między Niemcami a Polską. Jednak zawsze należy uwzględniać przy tym również państwa bałtyckie, gdzie zagrożenie jest największe.
To oznacza pójście w kierunku budowy niezależnej europejskiej armii niejako równolegle do NATO?
Wszelkie działania zmierzające do współpracy militarnej państw europejskich na rzecz ochrony zewnętrznych granic NATO nie powinny być rozwijane równolegle do struktur sojuszu transatlantyckiego. Wręcz przeciwnie – współpraca między Niemcami, Polską oraz pozostałymi państwami regionu Morza Bałtyckiego powinna zostać wzmocniona w ramach NATO, aby skutecznie zabezpieczyć ten obszar. Multinarodowy Korpus Północno-Wschodni z siedzibą w Szczecinie jest do tego naturalnym centrum koordynacyjnym.
Bezpieczeństwo i gospodarka to dwa kluczowe zagadnienia, które zdominowały debatę polityczną niemal w całej Europie. Polskę i Niemcy od lat łączą wspólne interesy również na tym polu. Ta współpraca powinna przyśpieszyć, pytanie tylko w jakim kierunku.
Gospodarka to jeden z kluczowych tematów przyszłości w relacjach niemiecko-polskich.
Polska od lat staje się coraz ważniejszym partnerem handlowym dla Niemiec.
Tylko w 2024 roku Niemcy wyeksportowały do Polski towary o wartości około 93,4 miliarda euro – więcej niż do Chin, gdzie eksport wyniósł około 90 miliardów euro. Polska gospodarka nadal dynamicznie rośnie – według prognoz Międzynarodowego Funduszu Walutowego w 2025 roku wzrost wyniesie około 3,5 proc., a w kolejnym roku nadal około 3,3 proc.
Polska jest ważnym rynkiem dla niemieckich firm. Aby wzmocnić więzi gospodarcze między naszymi krajami, konieczne jest również intensywne rozwijanie infrastruktury transportowej, zwłaszcza kolejowej. Naszym celem powinno być osiągnięcie takiej samej gęstości połączeń kolejowych między Niemcami a Polską, jak między Niemcami a państwami Beneluksu. Skorzystają na tym nie tylko Niemcy i Polska, ale także cała europejska przestrzeń gospodarcza.
Paul Ziemniak jest niemieckim politykiem związanym z CDU. Ma polskie korzenie, urodził się w Szczecinie, a wychował w Niemczech. Związał się z polityką pod koniec lat 90., dochodząc do stanowiska przewodniczącego Junge Union. Był również najmłodszym w historii sekretarzem generalnym CDU. Dziś jest członkiem zarządu federalnego CDU i posłem tego ugrupowania do Bundestagu oraz bliskim współpracownikiem typowanego na nowego kanclerza Friedricha Merza.
Rozmawiał Przemysław Ciszak, dziennikarz money.pl
