Przejęto około 35 tys. ton benzyny bezołowiowej, którą frachtowiec Eagle S, pływający pod banderą Wysp Cooka, zatankował w rosyjskich portach w okolicach Petersburga. W momencie, gdy doszło do zerwania przesyłu energii magistralą EstLink 2, statek płynął w stronę Egiptu.
Według służby celnej jednostka wcześniej nie poruszała się po Zatoce Fińskiej, ale krążyła głównie między Turcją a Indiami, co z punktu widzenia kontroli przestrzegania sankcji jest "znaczącą informacją". Zakłada się, że mający 220 metrów długości tankowiec wchodzi w skład tzw. rosyjskiej floty cieni, tj. starych statków nieobjętych ubezpieczeniem wystawionym przez zachodnie towarzystwo.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Licząca około 20 osób załoga tankowca to głównie obywatele Gruzji i Indii, którzy są przesłuchiwani przez policję. Statek zatrzymany przez fińskie służby znajduje się obecnie na wodach zatoki, około 15 km od półwyspu Porkkala na zachód od Helsinek. Podejrzewa się, że kabel uszkodzić mogła kotwica statku.
Rosyjskie "tankowce cieni", nieobjęte zachodnim ubezpieczeniem, odgrywają istotną rolę w omijaniu sankcji nałożonych przez kraje G7. Transportują rosyjską ropę do odbiorców w innych krajach, którzy są gotowi zapłacić Rosji więcej niż narzucona cena maksymalna - 60 dol. za baryłkę, co stanowi znaczące wsparcie dla rosyjskiej machiny wojennej w Ukrainie.
Fińska policja poinformowała w czwartek, że ma powody, by podejrzewać, że tankowiec Eagle S ma związek z uszkodzeniem podmorskiego kabla elektroenergetycznego EstLink 2. Premier Petteri Orpo oznajmił, że uszkodzenie magistrali energetycznej EstLink 2 jest "następstwem ataku Rosji na Ukrainę". Za wcześnie jednak, by bezpośrednio kierować oskarżenia pod adresem Rosji, ale "flota cieni żegluje w jej imieniu" – przyznał, odpowiadając na pytania dziennikarzy.
Według szefa fińskiego rządu tankowce rosyjskiej floty cieni to "zagrożenie dla wszystkich państw nad Bałtykiem i UE, dlatego potrzebne są dodatkowe sposoby na jej powstrzymanie". - Tankowce pompują kasę do skarbca Rosji i jej funduszu wojennego – stwierdził, podkreślając, że obecnie na unijnej liście statków tworzących flotę cieni, objętych sankcjami, wpisanych jest blisko 80 okrętów, ale podobnych jednostek może być ponad 400. Zatrzymany przez fińskie służby tankowiec Eagle S nie został jednak dotychczas wpisany na czarną listę.
Eagle S był eskortowany przez łódź patrolową straży granicznej, a funkcjonariusze weszli na pokład w czwartek po północy - przekazał na konferencji prasowej w Helsinkach zastępca dowódcy straży Markku Hassinen. Jak podkreślił, podejrzenia wiązały się z tym, że kotwice statku nie znajdowały się na swoim miejscu. Centralna Policja Kryminalna (KRP) zakwalifikowała sprawę jako "akt zniszczenia (dywersji)".
Uszkodzenie kabla prawdopodobnie związane jest z "siłą zewnętrzną" – powiedział szef KRP Robin Lardot. Wstępnie podejrzewa się, że uszkodzenie spowodowała kotwica statku. Śledczy próbują ustalić, czy było to działanie zamierzone.
Komendant główny policji Ilkka Koskimaki ocenił, że obecnie punkt wyjścia do dalszego dochodzenia w sprawie można określić jako "szczególnie dobry", ponieważ statek został zatrzymany na fińskich wodach i jest pod kontrolą służb. W rejonie ustanowiono również zakaz lotów w promieniu około 3 km.
Naprawa kabla może potrwać ponad pół roku
O awarii EstLink 2 i przerwaniu przesyłu energii tym połączeniem między Finlandią i Estonią poinformował w środę fiński operator Fingrid. W jego ocenie naprawa potrwa do siedmiu miesięcy.
Połączenie elektroenergetyczne Estlink 2, utrzymywane przez fiński Fingrid i estoński Elering, ma długość ok. 170 km, z czego na odcinku ok. 145 km przebiega po dnie Zatoki Fińskiej między estońskim Pussi a fińskim Porvoo. Kabel oddano do użytku w 2014 r. Stanowi ważne połączenie przesyłowe między Finlandią a krajami bałtyckimi o mocy ponad 650 MW. Działający obecnie kabel EstLink 1 ma moc 350 MW.