Ulga na powrót dotyczy osób, które po 31 grudnia 2021 r. przeniosły do Polski swoje miejsce zamieszkania, stając się podatnikami o nieograniczonym obowiązku podatkowym.
Ulga na powrót. Oto szczegóły
Ale to nie jest jedyny warunek. Osoby te nie mogły mieć miejsca zamieszkania w Polsce w ciągu trzech lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym przenieśli się do Polski.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Podatnicy muszą też spełnić jeden z trzech poniższych warunków:
- posiadać obywatelstwo polskie, Kartę Polaka lub obywatelstwo innego państwa członkowskiego UE, EOG lub Szwajcarii;
- lub zamieszkiwać nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata w państwie członkowskim UE, EOG, Szwajcarii, Australii, Chile, Izraelu, Japonii, Kanadzie, Meksyku, Nowej Zelandii, Korei, Wielkiej Brytanii lub USA;
- lub nie mając obywatelstwa polskiego, mieszkać w Polsce co najmniej 5 lat, po czym przynajmniej na 3 lata opuścić Polskę i następnie do niej wrócić.
Zatem krąg osób, których ulga na powrót może dotyczyć, jest szeroki. Słowo "powrót" w jej nazwie jest sformułowaniem na wyrost, bo ulga obejmuje osoby, które mogły nigdy wcześniej nie być w Polsce, zostały tu np. delegowane z innego, wyżej wymienionego kraju, do pracy w naszym kraju przez rok czy dwa lata.
Ważne jest zamieszkanie w Polsce i przeniesienie tu ośrodka swoich interesów życiowych. Również powód przyjazdu do Polski jest nieistotny. Przeszkodą nie jest więc np. przymusowa deportacja.
Jednocześnie z ulgi na powrót nie skorzysta spora grupa osób pracujących za granicą - jeśli w Polsce zostawili rodziny, dzieci, a więc z podatkowego punktu widzenia, nigdy nie przestali być polskimi rezydentami podatkowymi. Takie sytuacje mają często miejsce w przypadku wyjazdów o charakterze zarobkowym, gdy w Polsce pozostaje rodzina pracownika.
Aby skorzystać z ulgi podatnicy muszą posiadać certyfikat rezydencji lub inny dowód dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w jednym z wymienionych wyżej krajów przez okres trzech lat przed przyjazdem do Polski. Jak pisało Ministerstwo Finansów w poradniku z 2022 r. "takimi dokumentami mogą być np. umowa o pracę, umowa najmu mieszkania za granicą".
Ulga również dla deportowanych z USA
Uzyskanie certyfikatu rezydencji przez osoby nielegalnie przebywające w USA może być trudne, ale nie jest niemożliwe. Polak, który mieszkał w USA z zamiarem stałego pobytu, a więc tam miał ośrodek interesów życiowych, z podatkowego punktu widzenia powinien być traktowany jako amerykański rezydent podatkowy. Potwierdza to informacja na stronie amerykańskiego fiskusa, zgodnie z którą "pracownicy zagraniczni, którzy są nielegalnymi cudzoziemcami, podlegają amerykańskim podatkom pomimo ich nielegalnego statusu".
Analitycy szacują zresztą, że między 50 a 75 proc. nielegalnych imigrantów płaciło podatki. Wielu posiada numer IRS. Regularne płacenie podatków było bowiem często elementem procesu legalizacji pobytu, formą udowadniania rządowi amerykańskiemu, że zasługują na prawo do zielonej karty, a potem ewentualnie i obywatelstwa.
Co można zyskać?
Ulga oznacza prawo do zwolnienia z opodatkowania niektórych przychodów (z pracy, zlecenia, działalności gospodarczej) do wysokości 85 528 zł w roku podatkowym przez cztery, kolejno po sobie następujące lata , co może dać sumie nawet 342 112 zł.
Ulgą mogą być objęte nie tylko przychody opodatkowane według skali podatkowej, ale także ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, stawką liniową 19 proc. dla przedsiębiorców oraz stawką 5 proc. dla korzystających z IP Box.
Ulgę można rozliczać już w zaliczkach w ciągu roku albo w zeznaniu rocznym.
Przedsiębiorcy uprawnieni do skorzystania z ulgi na powrót mogą zacząć płacić zaliczki na podatek dopiero po wyczerpaniu limitu zwolnienia. Pracownicy i zleceniobiorcy, jeśli chcą wykorzystywać ulgę już w trakcie roku, muszą złożyć płatnikowi oświadczenia o spełnieniu warunków. Najlepiej zrobić to na formularzu PIT-2. Jednak brak takiego oświadczenia w ciągu roku nie pozbawia podatnika prawa do rozliczenia pełnej ulgi w zeznaniu rocznym.
W roku 2022 z ulgi na powrót skorzystało 7 942 podatników, w 2023 r. było takich osób już 14 732.
Małgorzata Samborska, doradca podatkowy