Województwo mazowieckie, zajmujące 35,6 tys. km kw., porównywalne jest obszarowo z Holandią. Obecnie województwo to obejmuje 95 miast, a więc o 12 więcej niż w 1999 r., oraz 8501 miejscowości, co z kolei oznacza o 637 mniej niż wcześniej.
Obecnie na Mazowszu mieszka ponad 5,5 mln osób, co stanowi wzrost o 444 tys. od momentu powstania województwa. - Przybyło mniej więcej tylu mieszkańców, ilu liczy obecnie Gdańsk. Prawie dwie trzecie populacji mieszka w miastach – zauważył rzecznik Mazowieckiego Ośrodka Badań Regionalnych Marcin Kałuski.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Strukturę wiekową i długość życia
Według Urzędu Statystycznego (US) w Warszawie, społeczeństwo Mazowsza się starzeje. Od 1999 r. mediana wieku mieszkańców wzrosła prawie o 5 lat. W 2022 r. średni wiek kobiet wynosił 42,8 lat, a mężczyzn 39,8 lat.
Mieszkańcy województwa żyją dłużej. Obecnie przeciętne trwanie życia mężczyzn wynosi 73,8 roku, podczas gdy kobiety żyją średnio 81,5 lat. Wskaźnik dzietności na Mazowszu w 2022 r. wyniósł 1,33. Kobiety zazwyczaj rodzą dzieci przed trzydziestką; średni wiek pierworódki to 29,7 lat.
Choć od początku istnienia województwa z tytułu ruchu naturalnego ubyło 24,5 tys. osób, to jednak liczba ludności wzrosła dzięki migracjom. Od 1999 r. przybyło 1,66 mln osób, podczas gdy wyjechało 1,35 mln – w efekcie o ponad 313 tys. więcej osób przyjechało niż opuściło Mazowsze.
Warunki życia i infrastruktura
Mieszkańcom województwa mazowieckiego żyje się coraz lepiej – od 2002 r. przybyło ponad 680 tys. mieszkań, a średnia powierzchnia na jednego mieszkańca wzrosła o ponad 10 m kw. Więcej osób korzysta z wodociągów i komunikacji; 93,8 proc. mieszkań ma łazienkę, a 88,4 proc. – centralne ogrzewanie.
Znacznie wzrosła liczba gospodarstw domowych posiadających komputery i internet – obecnie 95,9 proc. gospodarstw korzysta z internetu, z czego 87,6 proc. – co najmniej raz w tygodniu.
Przybyło również prawie 13 tys. km dróg o twardej nawierzchni, w tym ponad 450 km tras ekspresowych oraz ponad 82 km autostrad. Na terenie województwa zarejestrowanych jest ponad 4,2 mln samochodów osobowych, czyli 16 proc. populacji pojazdów w Polsce. Znacząco wzrósł odsetek gospodarstw domowych posiadających samochód osobowy.
Mazowszanie mają do dyspozycji ponad 2800 km dróg dla rowerów, co oznacza niemal czterokrotny wzrost w porównaniu z 2011 r. Długość eksploatowanych linii kolejowych skróciła się o 56 km w ostatnich 25 latach.
Świadomość ekologiczna
Wzrosła świadomość ekologiczna mieszkańców. W 2003 r. odpady zbierane selektywnie stanowiły 1,5 proc. wszystkich śmieci, natomiast w 2022 r. – ponad 38 proc. Większy jest również udział lasów, rezerwatów przyrody i parków krajobrazowych.
Powierzchnia lasów w województwie wynosi 831 tys. ha, co jest ponad 16 razy większe od powierzchni Warszawy – zauważył Kałuski.
Zainteresowanie kulturą również wzrosło. Od 1999 r. przybyło siedem kin stałych oraz 48 muzeów. Chociaż zlikwidowano 460 bibliotek, liczba czytelników wzrosła do 839 tys.
Przeciętne wynagrodzenie brutto w relacji do średniej krajowej wynosi obecnie 118 proc., co oznacza spadek o 11,7 p.p. Wstępne szacunki pokazują, że produkt krajowy brutto Mazowsza według parytetu siły nabywczej jest o 25 proc. wyższy od średniej unijnej; w 2000 r. był o 26 proc. niższy niż średnia UE.
Cudzoziemcy i turystyka
Województwo mazowieckie staje się coraz bardziej atrakcyjne dla cudzoziemców. Od 2014 r. liczba cudzoziemców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą wzrosła o ponad 15 tys. W latach 2012–22 w turystycznych obiektach noclegowych udzielono zagranicznym turystom niemal 25,5 mln noclegów.
W roku akademickim 2010/2011 w województwie mazowieckim studiowało 6,2 tys. cudzoziemców, a 12 lat później było ich już 32,4 tys.
Pierwszy budżet województwa wynosił 373 mln zł po stronie dochodów i 367 mln zł po stronie wydatków. W 2022 r. obie strony wynosiły po ok. 4,5 mld zł. Wydatki inwestycyjne wzrosły do ponad 1,1 mld zł.
